Vitreus, gözün arka kısmında, gözün merceği ile retina ve optik sinirin arasındaki boşluğu doldurarak gözün tonusunu sağlayan yoğun bir jöle kıvamında jeldir.
Retina Cerrahisi (Vitrektomi) göz boşluğunu dolduran vitreus sıvı jelinin, retinayı serbestleştirmek veya görme kalitesini olumsuz etkileyen durumlarda vitreus jelinin retina cerrahı tarafından çıkarıldığı cerrahi bir işlemdir. Bu ameliyatla göz içi yabancı cisimlerin çıkarılması, retina dekolmanı ve makula üzerindeki kırışıklıklar ve delikler tedavi edilebilmektedir. Ameliyat sonunda , retinayı konumunda tutmaya yardımcı olmak üzere vitreus jeline tuzlu su, gaz kabarcığı ya da silikon yağı gibi tamponad maddeler enjekte edilebilir.

Vitrektomi ön ve arka (pars plana) şeklinde iki türde yapılır.

Ön vitrektomi daha çok katarakt ameliyatları esnasında oluşan zar açılması, travma ve merceğin yuvasından çıkması gibi lens sorunları durumlarında gerçekleştirilir.
Pars plana vitrektomi ise arka kısımdaki ve retina üzerindeki patolojileri tedavi etmek amacıyla uygulanır.
Günümüzde pek çok vitrektomi işlemi artık dikişsiz, yaklaşık bir milimetrenin yarısı kadar genişlikte kesilerle gerçekleştirilebilmektedir. Küçük kalibreli vitrektomi cerrahisinin kendince bazı kısıtlamaları olmasına rağmen, daha büyük aletlerle gerçekleştirilen cerrahiden daha rahat olduğu ve çoğu vakada görmede daha hızlı iyileşme sağladığı kabul edilmektedir.
Bu ameliyatlar hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak çoğunlukla lokal anestezi ile ağrısız olarak yapılabilmektedir. Hastanın hastanede kalış süresi genelde birkaç saati geçmeden taburcu edilebilen ve küçük kesilerden gerçekleştirildiği için iyileşme süreci de çok kısa olmaktadır.

VİTREKTOMİ AMELİYATI NASIL YAPILIR?

• Vitrektomi ameliyatı esnasında kullanılan aletlerin ölçek kalınlıklarına göre 20-23-25-27 ölçek vitrektomi diye adlandırılır
• 20-ölçek vitrektominin çapı geniş olduğundan sklerada açılan delikler büyüktür ve ameliyat sonunda dikiş atmak gerekmektedir. Günümüzde çok tercih edilmemektedir.
• Son yıllarda geliştirilen dikişsiz vitrektomi ameliyatında 23-G (0.64 mm çap) ve 25-G (0,5 mm çap) mikro cerrahi aletler kullanılmaktadır. Ve son dönemde 27 G ile daha da küçük kesilerden gerileştirilmektedir.
• Bu yöntem ile sklerada açılan delikler çok küçük olduğundan dikiş atmaya gerek duyulmamaktadır.
• Bu ameliyata dikişsiz vitrektomi denmektedir.
• Lokal ya da genel anestezi altında gerçekleştirilebilen vitrektomi ameliyatında göz duvarında açılan yaklaşık 0,5 mm’lik 3 adet delik ile gözün vitreus boşluğuna ve retinaya ulaşılmaktadır.
• Göz içindeki jel (vitreus) dakikada 7500 adet kesi yapabilen bir probla temizlendikten sonra retinadaki problemin giderilmesine yönelik girişimlerde bulunulur.

RETİNA CERRAHİSİ (VİTREKTOMİ) HANGİ DURUMLARDA TAVSİYE EDİLİR?

Vitrektomi uygulanmasının birçok sebebi vardır. Vitreusu ilgilendiren birçok hastalıkta vitrektomi yapılır. En önemli sebeplerinden;

• Diyabetik retinopati (Şeker hastalarında görülen ileri patolojiler)
• Vitreus kanaması (Göz içi kanama)
• Makular pucker (Görme merkezinde kırışıklık)
• Retina dekolmanı ve yırtıklar (Gözün sinir ağı tabakasının kopması)
• Makula deliği (Görme merkezinde delik)
• Göz içi yabancı cisim çıkarılması (Göz yaralanmaları sonucunda yabancı cisim)
• Katarakt cerrahisi sonrası (Göz içinde lens kalıntısı komplikasyonu)
• Endoftalmi (Katarakt ve diğer göz ameliyatları sonrası göz içi enfeksiyonları)

VİTREKTOMİ AMELİYATI SONRASI

• Gözünüzdeki hastalığın tipine ya da ciddiyetine göre cerrahi müdahale esnasında, gözün içerisine serum, gaz ya da silikon yağı yerleştirilmekte ve bazen ameliyat sonrasında hastaların bir süre belirli bir pozisyonda yatmaları istenebilmektedir.
• Vitrektomi ameliyatında göz içine gaz yerleştirilen hastaların gaz emilinceye kadar uçak ile seyahat etmeleri sakıncalıdır.
• Ameliyatta göz içine silikon yağı yerleştirilen hastalarda genellikle 1-4 ay sonra silikon yağını çıkarmak gerekmektedir.
• Vitrektomi ameliyatı sonrası hastanede kalış süresi genellikle çok kısa olup birkaç saat sonra taburcu olabilirsiniz.
• Ameliyat sonrası özellikle şeker hastalarında kısa süreli yanma batma kanlanma gibi şikâyetler olması normaldir ve genellikle damlalarla giderilebilir.
• Son yıllarda geliştirilen dikişsiz vitrektomi yöntemi ile bu problemlerde oldukça azalmıştır.
• Ameliyatta dikiş konulmaması sebebiyle cerrahi süresi kısa, cerrahi sonrası yara iyileşmesi süresi kısa olup hasta konforunu arttırmaktadır.
• Ameliyatın sonrası görme düzeyini arttıran önemli etkenlerden biri de retina hasarı oluşmadan erken dönemde cerrahi yapılmasıdır. Fonksiyonel ve anatomik başarı ameliyat öncesi geri dönüşümsüz retina hücre hasar düzeyiyle de ilişkilidir.
• Retinanın etkilenmediği göz içi kanamalarında sonuçlar oldukça olumludur.
• Dikişsiz vitrektomi ameliyatı, sarı noktanın (makula) etkilenmemiş olduğu durumlarda ameliyat sonrası görme düzeyleri çok iyi sevilere ulaştıran son derece başarılı bir ameliyat yöntemidir.