Page 52 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 14)
P. 52

v


         OD AK











                    Doğrusunu unutturan yanlış kelimeler



                   Galat-ı





                   Meşhurlar





                    Her dilin kendine özgü       galat hallerini kullanmak     Bazı kelimeler de öyle bir
                    zenginliği vardır. Yine de   tercih edilir.                anlam kayması yaşanmış
                    yabancı bir dilin etkisinden   En şaşırtıcı galat-ı        ki doğrusunu öğrenmek
                    kaçabilen ya da anlamı       meşhurlardan biri Farsçada    kelimeye ayrı bir şiirsellik
                    farklılaştıracak derecede                                  katıyor. Örneğin dilimizde
                    yanlış kelime ve deyim       “tabla, tahta” anlamındaki    “yel” anlamına gelen
                    kullanımının olmadığı bir dil   “nerdüban” kelimesinin     “rüzgâr” Farsçada “zaman,
                    muhtemelen yoktur.           Türkçede “merdiven” halini    vakit” demek.
                                                 alması. Dilimize bu denli
                    Arapçada “yanılma, hata”     yerleşmiş bir kelimenin yanlış   Peki ya “mektep” kelimesine
                    anlamındaki “galat”tan       telaffuz eseri bugünlere      ne demeli… Arapçada “büro,
                    türeyip “Galat-ı Meşhur”     gelmesi hayli ilginç değil mi?  yazıhane” anlamlarına
                    olarak adlandırılan bu       TDK’ya göre “çarşı”           gelirken dilimizde
                    kelime ve deyimler halkın                                  sadece “okul” manasında
                    çoğunluğu tarafından         dükkânların bulunduğu         kullanılıyor!
                    yanlış şekilde kullanılmasına   alışveriş yeri ama kökeni
                    rağmen doğrunun yerini alıp   Farsçada “dört taraf, dört   “Bir zahmet” tabiri ise dile
                    dile yerleşirler.            yol” manasındaki “çarsû”      pelesenk olmuş bir galat.
                                                 kelimesine dayanıyor. Bu      Zira Farsçada olumlu değil,
                    Hatta bazıları “Galat-ı      galat kullanım tarihsel       başa eklenen olumsuzluk
                    meşhur, lügat-ı fasihten     bir gerçekliğe dayanıyor      eki sayesinde “bîzahmet”
                    evladır” (Yaygın hatalar, az   zira geleneksel Asya        kelimesi “zahmetsiz”
                    bilinen doğrulara tercih     kültürlerinde dükkânlar, kent   anlamına geliyor. Aynen
                    edilir) dedirtecek kadar     merkezini oluşturan ve iki    “bir haber” değil, “habersiz”
                    uzun bir geçmişe sahiptir    anayolun kesiştiği kavşak     anlamına gelen “bîhaber”
                    ve doğrusunu öğrensek de     civarında yoğunlaşıyor.       gibi.






























      50
   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57