Page 97 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 13)

v

20. yüzyıl, sanat akımlarının çeşitliliği

açısından derya deniz idi

Birinci Dünya Savaşı’nın yıkıcı Fransızca’da “Tahta At” anlamına
etkilerinin en yoğun görüldüğü gelen “Dada” idi bu.
akım olarak nitelendirilen Empresyonizme bir tepki
Dadaizm de bu dönemde
hayat buldu. Dadaist ressamlar de Ekspresyonizm yani
temelde Birinci Dünya Savaşı’nın “Dışa Vurumculuk”tan geldi. MARCEL DUCHAMP’IN LEONARDO
DA VINCI’NİN ÜNLÜ TABLOSU MONA
barbarlığına ve sanattaki katı Empresyonistlerin tam aksine LISA’YI ALAYA ALDIĞI L.H.O.O.Q.,
nesneleri olduğu gibi değil, kendi
duruşa tepki olarak resimlerini duyguları ve iç dünyalarının DADAİZM AKIMININ AVRUPA’DAKİ
SİMGESİ OLMUŞTU. SANATÇI, UCUZ BİR
yaptılar. Var olan tüm sanat doğrultusunda yorumlayarak KARTPOSTALA BASILAN MONA LISA’YA
düzenlerine karşıydılar. Yani BIYIK VE SAKAL EKLEMİŞTİ. ESERİN
İSMİNİN ANLAMINA KESİN AÇIKLAMA
Dadaizm’e anti-sanat akımı çizdiler. Hatta ifade gücünü GETİRİLMEMİŞ OLSA DA “LHOOQ”
arttırmak için çizimi deforme de
demek yanlış olmaz. Zira ettiler. Kendi ruhsal durumlarının HARFLERİ FRANSIZCA TELAFFUZ
EDİLDİĞİNDE “KIZIN YAKICI KALÇALARI
Dadaistlerin motivasyonu, sanatın yansıması olarak gördükleri bu VAR” ANLAMINA GELİRKEN, İNGİLİZCE
temelinde yer alan estetik ve çizimler ile sanata yeni bir bakış TELAFFUZ EDİLDİĞİNDE İSE “LOOK”
YANİ “BAKMAK” KELİMESİNE BENZER.
göze hoş görünme gibi amaçların BU YAKLAŞIM BİLE DADAİZM AKIMINA
tam tersi neyse oydu. Onlar getirdiler. GÜZEL BİR ÖRNEKTİR.
yaptıkları eserler ile, resme bakana Yirminci yüzyılın başında yine
rahatsızlık vermeyi amaçlayan geleneksel sanatsal düzene tepki
protestoculardı. Modern dünyanın olarak yeni bir akım daha peyda
anlamsızlığıyla dalga geçmek oldu: Fütürizm yani “Gelecekçilik”.
amacıyla, mantık dışı olana, kaos Fütüristler ve yaşamın en önemli
ve mevcut düzenin yıkımına kucak gerçeği olarak “hareket” olgusunu
açtılar. Alamet-i farikaları muhalif gördüler çünkü “hareket” yaşamın
politik duruşları oldu. Hatta kaynağıydı. Resmin konusu
Dadaistler kendilerine bile karşıydı olarak hareket eden nesneleri
zira kendi deyimleriyle “Dada” seçerken, çizgilerine hareket
bir sanat bile değildi. Dadaizm’in katmak için de farklı teknikler
ilk adımlarındaki hikâye bu uyguladılar; nesneleri parçalara
bakımdan çok enteresan. 1916 ayırıp çizgileri üst üste bindirdiler.
yılında Zürih’te toplanan savaş Amaçları sanata yeni bir ruh
karşıtı genç sanatçılar kendilerine katmaktı. Adından da anlaşılacağı
isim bulmaya karar verince Tristan üzere Fütürizm geleceğe yönelik
Tzara “Larousse” sözlüğünden bir hareketti ve geçmişle olan
rastgele bir sayfa açtı ve karşısına tüm sanatsal bağları koparmak
çıkan ilk sözcüğü isim olarak seçti. istiyorlardı.

EKSPRESYONİZM - BÜYÜK MAVİ ATLAR - FRANZ MARC

95