Page 94 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 13)

v

MANİYERİZM - ADEM’İN YARATILIŞI - MICHELANGELO

cüppesinin rengi ve teslim eserlerde denge ve sadelik hâkim çizmiştir. Michelangelo’nun
tarihinin açıkça belirtildiğini, olduğu kadar, kompozisyonlarda Rönesans sonrasında Tanrı’ya
onarım garantisinin de verildiğini ölçüler ve matematik de göze yabancılaşmayı resmettiğini
söylüyor. Yani karşımızda çarpıyordu. Ölçüler ve güzellik varsayarsak, üzerine sayfalar
görsel anlamda bir sanat var arayışının kökeni antik döneme yazılacak kadar bol sembol
ancak sanatın özgürlüğünden dayanıyordu ve sanatçılar içeren eserde tek başına bu bile
bahsetmek pek mümkün değil. konudan ziyade bu katı kuralların hayli yoğun bir mesaj.
Ve belki de bu tür kısıtlamalar güzelliği yansıttığına odaklandı. Maniyerizm kimilerine göre
sayesinde Rönesans, da Vinci Rönesans resminin güzellik bir geçiş akımı, kimilerine
gibi müthiş sanatçıların bunaltısı arayışına karşı tepkiler yeni göreyse Rönesans’ın parçasıydı.
üzerinde inşa edilmişti. bir sanat akımını doğurdu: Çünkü bu ardından gelen
Rönesans resmindeki hâkim Maniyerizm. Amaç esere daha Barok dönemde resim sanatı
sanat anlayışı kilise baskısından zarif bir stil katmaktı zira akımın tamamen başkalaşacak, mesaj,
kurtulan resim sanatının türediği “maniera” kelimesi anlatım şekli ve içerik açısından
konularını çeşitlendirmek, başka İtalyanca “stil” anlamına farklı bir düzleme oturacaktı.
mesajlara da odaklanabilmekti. geliyordu. Kusursuzluk için Maniyerizm’i de Rönesans
Sanatçılar artık dini eserler gerekli olan şey sadece ölçüler ile bir gördüklerinden olacak
yapmak zorunda değillerdi ve değil, zarafet, yaratıcılık ve ki 17. yüzyılda Barok dönem
bu özgürlük baş yapıtlara giden resim tekniğinde ustalıktan da sanatçıları eserlerinde farklı
yolun kapılarını açtı. Bu sayede geçiyordu. Sanatçılar resmin ögelere yer verdiler. Konular
Antik Çağın değerlerini yeniden gerçek yaşama uygunluğundan artık bir düzen çerçevesinde
keşfetme yolcuğuna çıktılar. ziyade ilginç ve bazen karmaşık ele alınmıyordu. Rönesans’ın
Antik Mısır ve Roma, Yunan bir kompozisyon dahilinde, sadelik ve dengesi yerini
ve Arap eserlerinin tercüme duygu ve düşünce içeren asimetriye bırakmış, durağanlık
edilip yeniden yorumlanması mesajları ifade etmekle daha çok terk edilmiş ve hareket içeren
ile toplumda doğan merak ve ilgileniyorlardı. konular işlenir hale gelmişti.
araştırma hissi sayesinde resim Maniyerizm’in temellerini Bunu da büyük ölçüde, yeni
sanatı da değişime uğradı. atan Michelangelo’nun en keşfedilen ışık oyunlarının
Kadim bilgeliğe sahip büyük önemli eserlerinden “Adem’in kullanımı ile sağladılar. Örneğin
matematikçilerin “altın oran” Yaratılışı” bunun mükemmel Caravaggio’nun Şüpheci Thomas
formülünü sanata yansıttılar ve bir yansıması. Rivayete göre adlı eserinde Barok sanatın izleri
“ideal güzellik” arayışına çıktılar. Michelangelo, Tanrı’nın net şekilde görülür. Thomas’ın
yüzü olarak kendi yüzünü alnındaki kırışıklıkların, içini
15. ve 16. yüzyıl civarındaki kemiren şüpheyi yansıttığı
Rönesans ile başlayan şüphesiz. Bu eserde
özgürlük döneminde hâkim duyguyu sağlayan
Klasisizm akımı da işte o ışık oyunları.
ön plandaydı. Artık
kompozisyonlarda din ve Barok sanatın getirdiği
mitolojinin yanı sıra günlük bu yenilikçi açılımlarla
hayata da yer veriliyordu. başka bir devrim daha
Mükemmeliyetçi bir akım yaşandı. Artık ideal
olan Klasisizmin etkisindeki güzellik arayışından

BAROK - ŞÜPHECİ THOMAS - CARAVAGGIO

92