Page 93 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 13)
P. 93

v





                Tarih boyunca sanatın neden var    Ernst Fischer sanatın toplumdaki
                olduğunu, nasıl olması gerektiğini,   çürümeyi yansıtması, dünyanın
                ne için, kim için yapılabileceğini,   değişebilir olduğunu göstererek
                neyin sanat olup olmadığını        değişime yardımcı olması
                tartıştık durduk.                  gerektiğini söyler.
                Örneğin Kant’a göre kendi dışında   Burada altı çizilmesi gereken bir
                hiçbir amacı olmayan sanatı        nokta var: Tüm bunlar yaratıcılığı
                ancak deha yaratabilir. Hegel      kutsayan bir bakış açısı sunar
                de sanatın insan aklının ürünü     çünkü baktığın yerden farklı
                olduğunu, sanattaki güzelliğin     manalar çıkarıp bunları özgün
                doğadaki güzellikten üstün olduğu   anlatım ile sanata yansıtmak
                için sanatın kendisine doğanın     ancak yaratıcılıkla mümkündür.
                taklidinden başka bir amaç         Ekonomik, kültürel, sosyal ve
                bulması gerektiğini söyler. Öte    politik sebepler bir yana, bakış
                yandan sanatın doğuşu doğanın      açılarındaki bu farklılık ve çeşitlilik
                taklit edilmesi ile başlar. Duyulan   de sanat akımlarını doğurur en
                sesin taklit edilmesiyle müzik,    nihayetinde.
                görüntünün taklit edilmesiyle      Genelde bir önceki akıma tepki
                resim doğmuş ne de olsa. Diğer     olarak ortaya çıkması ile sürekli
                sanatların da doğayla bağlantısı   kendini doğuran bu akımları
                malum. Marks da zaten “yaratıcı    ele almak istediğimizde müzik,
                eylem, insan ve doğanın karşılıklı   mimari, heykel, tiyatro, sinema
                etkileşiminin bir aşamasıdır” der   hatta edebiyattan ziyade, görsel         Genelde bir önceki
                ve toplumsal karakteriyle birlikte   olarak anlatma şansı tanıdığı           akıma tepki olarak
                sanatın yaşamı insanileştiren bir   için konuyu resim sanatıyla              ortaya çıkması ile
                olgu olduğunu savunur. Hatta       örneklendirmek istedik.                   sürekli kendini
                                                                                             doğuran sanat
                Rönesans büyük bir atılımdı                                                  akımlarını ele almak
                                                                                             istediğimizde müzik,
                Mağara duvarlarından Rönesans      potansiyeli had safhada olan              mimari, heykel,
                tablolarına gelene dek sayısız     sanat, iktidarın kontrolü altında         tiyatro, sinema
                ressam geldi geçti ve ruh hallerini,   olmalıydı. Gotik olarak adlandırılan   hatta edebiyattan
                hislerini, mesajlarını kendi tarzları   bu dönemde dinî şahsiyetlerin        ziyade, görsel olarak
                ile eserlerine yansıttılar. Kâh    övüldüğü, ibret verici dinî               anlatma şansı
                dönemin akımlarından etkilendiler   olayların aktarıldığı resimler
                kâh onlara tepki duyup yepyeni     kiliseleri süsledi. Resim sanatının       tanıdığı için konuyu
                akımlar yarattılar.                önde gelen isimlerine ait eserler         resim sanatıyla
                                                   kilisenin talepleri doğrultusunda         örneklendirmek
                Akım deyince konuyu, bilim         şekilleniyor, önemli ancak                istedik.
                ve sanatta patlama yaşatarak       tekdüze işler ortaya çıkıyordu.
                bugünkü Avrupa’nın temellerinin    Hatta sanatçılar pek değer
                atıldığı Rönesans’ın hemen         verilen kimseler değillerdi. Bir
                öncesinden başlatmak istedik.      marangozdan ya da taş ustasından
                Soylu kişilerin yaşantıları               farkları yok gibiydi.
                ve kır sahneleri gibi                         Hatta bu tutumdan
                konular işlense de,                             Leonardo da Vinci
                Rönesans öncesi                                  bile nasibini almış.
                resim sanatı                                      “Sanatın İcadı”
                ekseriyetle dini ve                                adlı kitabında
                mitolojik ögeleri                                  Larry Shiner,
                barındıran                                         da Vinci’nin
                eserler                                            Kayalıklar
                içeriyordu çünkü                                   Bakiresi eseri
                krallar kiliseyi                                   için imzaladığı
                kullanarak                                         sözleşmede
                iktidarlarını                                      “ürün”de hangi
                sürdürüyordu                                       figürlerin
                ve insanlara                                       yer alacağı,
                yol gösterme                                       Meryem’in







                                   GOTİK - KAYALIKLAR BAKİRESİ -
                                   LEONARDO DA VINCI
                                                                                                                91
   88   89   90   91   92   93   94   95   96   97   98