Page 57 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 13)
P. 57

v










































                İsmail Hakkı Tonguç, Köy Enstitülerinin
                temelini atmıştı

                Kendisi de büyük güçlüklerle    Temmuz 1926’da ilköğretim
                Muallim Mektebini bitiren       müfettişleri ve ilkokul
                eğitim bilimci ve köy           öğretmenleri için Ankara’da
                enstitülerinin mimarı İsmail    açılan “İş İlkesine Dayalı Öğretim
                Hakkı Tonguç 1918’de öğretmen   Kursu”nda yabancı öğretim
                olarak mezun oldu. Öğrenimini   üyeleri ile çalışarak, daha sonra
                sürdürmek üzere bir grup        Köy Enstitülerinin temel ilkesi
                arkadaşı ile gönderildiği       olan “iş için, iş içinde, işle eğitim”
                Almanya’da yedi aylık süreçte   anlayışını geliştirdi.
                hem öğrenim gördü hem de        Nisan 1940’ta Köy Enstitüleri
                kültürel etkinliklere katıldı.   Kanunu çıktıktan sonra                   Dönemin İlköğretim
                1919’un Nisan ayında resmi bir   açılmaya başlayan okullarla              Genel Müdürü İsmail
                yazı ile yurda zorunlu olarak   çok yakından ilgilendi. Bu                Hakkı Tonguç,
                döndü ve ilk görev yeri olan    konudaki çabası Atatürk’ün                Köy Enstitülerinin
                Eskişehir’e öğretmen olarak     önerisiyle askerliğini başarıyla
                gönderildi. Ancak işgal altındaki   yapmış çavuş ve onbaşıların           temel ilkesi olan “iş
                bölge boşaltıldığında o da      altı aylık kurslardan geçirilerek         için, iş içinde, işle
                Ankara’ya gelecekti.            henüz öğretmen değil ama                  eğitim” anlayışını
                Buradaki yeni yönetim, eğitim   eğitmenlik yapacak şekilde                geliştirdi ve özellikle
                faaliyetlerine büyük önem       köylerde yetiştirilmesi projesi           kız çocuklarının
                vermekteydi ancak ülkenin       ile başlamıştı. Tonguç, özellikle         eğitilmesi ve
                ekonomik koşulları son derece   kız çocuklarının eğitilmesi ve            öğretmenliğe
                kötüydü. Bu vahim tabloya       öğretmenliğe kazandırılması               kazandırılması için
                rağmen, yetişmiş öğretmene      için büyük çaba gösterdi.
                duyulan öncelikli ihtiyaç       1946’da görevden alınışına dek            büyük çaba gösterdi.
                sayesinde, öğrenimi yarım       enstitüler için canla başla çalıştı.
                                                Öyle ki ailesiyle bile yeterince
                kalan Tonguç tekrar Almanya’ya   ilgilenemedi.
                gönderildi. Orada Güzel Sanatlar
                Yüksek Okulu’nda grafik, tahta   Kendisini ve bölgelerinde
                işleri ve illüstrasyon eğitimi alan   inançla görev yapmakta
                Tonguç, bir yandan da beden     olan ekibini bu aydınlanma
                eğitimi derslerine devam etti.   serüveninde büyük engeller
                1922’de eğitimini tamamlayıp    beklemekteydi. İkinci
                memlekete döndü. Konya,         Cumhurbaşkanı İsmet
                Ankara ve Adana gibi şehirlerde   İnönü’nün Eylül 1946’da
                öğretmenlik yaptıktan sonra     görevinden alarak Talim Terbiye
                atandığı yeni görevinde         Kurulu üyeliğine getirdiği
                merkezdeki yöneticilerden biri   Tonguç, 1954’te kendi isteğiyle
                oldu.                           emekliye ayrıldı.
                                                                                                                55
   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62