Page 58 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 11)
P. 58

v
                              v




                DÜNYANIN ÖBÜR UCU YANI BAŞIMIZA GELDI


                Kasım 2019’da Çin’in Vuhan      bir bölge ya da ülkede, pandemi   Sonuç: 5 Temmuz
                şehrinde koronavirüs diye bir   ise birden fazla ülke veya kıtada
                virüsün mutasyona uğrayıp       görülen salgın hastalık anlamına   2020 tarihi
                hayvandan insana geçtiği,       geliyor.
                yaşanan salgında birçok insanın   Ve bu duyuru tüm hikâyeyi     itibarıyla dünyada
                öldüğü, halkın evlere kapatıldığı,                              11.489.616 enfekte
                ilaç ya da aşı bulunmasının bir   baştan yazdı. Herkes anladı ki
                yıldan fazla süreceği haberlerini   küreselleşme varsa “dünyanın   kişi, 6.506.556
                okuduğumuzda hiçbirimiz çok     öbür ucu” diye bir şey yok.
                da umursamadık. Ne de olsa Çin   Ulaşımın, teknolojinin ama     iyileşen vaka ve
                dünyanın öbür ucuydu ve bize    en önemlisi insanın doğaya
                bir şey olmazdı. Ne var ki sadece   hükmetme tutkusunun ışık hızıyla   maalesef 535.340
                iki ay içinde salgın Avrupa’ya   ve tüm yıkıcılığıyla geliştiği(!) bir   kaybedilen hayat.
                yayılmıştı. “Asya’nın bir bölümüne   dünyada, siyasi sınırların hiçbir şey
                ve Avrupa’ya yayıldı ama bize   ifade etmediği ortaya çıktı. İleri
                kadar gelmez” diyen diğer       teknolojisi, yüksek hijyen koşulları,
                ülkelerin büyük şoka uğraması ise   müthiş sağlık sistemi olan
                gecikmedi. Dünya Sağlık Örgütü   herhangi “bir” ülkeye inen “bir”
                2020’nin mart ayında pandemi    uçaktaki sadece “bir” yolcunun
                ilan etti.                      birkaç dakika içinde onlarca ve
                                                katlanarak milyonlarca insanı
                Epidemiyi çoğumuz duymuştuk     enfekte edebileceği gerçeğiyle
                ama neydi bu pandemi? Epidemi   yüzleştik.






                NEDIR ŞU HAYATIMIZI ALT ÜST EDEN

                KORONAVIRÜS?






                Bu virüs hakkında bilimsel birçok   Bu virüs hem canlı hem de değil.
                şeyden bahsedilebilir ancak bu   Kendi başına bir fonksiyonu yok
                bilimsel yayınların alanı olduğu   ancak herhangi bir canlıyı konak
                için çoğu açıyı kısaca ele alacağız.  olarak bulduğunda kendisini
                                                kopyalayıp onun organizmasını
                Halk arasında koronavirüs       ele geçiriyor. O canlı uygun
                yeni duyulmuş olsa da bilim     antikorları üretip savaşı
                insanları onu 1960’lardan bu yana   kazanamazsa ölüm kaçınılmaz.
                tanıyorlar.
                                                Bu tür virüsler insanlarda yaygın
                1960 yılında tipik nezle olan bir   olarak basit bir soğuk algınlığına
                erkek çocuktan alınan örnek,    ya da SARS (Ciddi Akut Solunum
                bilinen hiçbir virüs türüne     Sendromu) ve MERS (Orta Doğu
                benzemiyordu. Örneği alan       Solunum Sendromu) gibi çok
                Dr. June Almeida adlı virolog,   ciddi hastalıklara neden olabiliyor.
                Nature'a yazdığı makalesinde
                yeni bir virüs ve bulgularından   Bu hastalıklar tanıdık gelmiştir.
                bahsediyordu. Almeida taç       SARS 2003’te Hong Kong ve
                benzeri görüntüsü nedeniyle     Çin’de, MERS ise 2013’te Suudi
                bu keşfi için "Koronavirüs" adını   Arabistan ve bazı Orta Doğu
                önerdi çünkü “korona” kelimesi   ülkelerinde görüldüğünde dünya
                Latince” taç” demek. Peki ya    gündemine oturmuştu çünkü
                COVID-19 isminin nereden        birçok ülkeye de sıçramıştı.
                geldiğini biliyor musunuz? “Co”   Her ikisi de hayvandan insana   DR. JUNE ALMEIDA VE EKİBİ
                ve “Vi” koronavirüsün İngilizce   geçen koronavirüslerdi ve
                kısaltmalarından, “d” İngilizcede   son derece öldürücüydüler.
                hastalık anlamına gelen “disease”   İnsanların bağışıklık sistemi
                kelimesinden, “19” ise vakaların   daha önce bu tür zoonotik
                görülmeye başlandığı yıl olan   (hayvansal) virüs ve bakterilerle
                2019’dan geliyor.               karşılaşmamış, dolayısıyla vücutta
                                                bu patojenlere karşı bağışıklık
                Koronavirüsler alfa, beta, gama   gelişmemişti. Aralık 2019’dan
                ve delta türleriyle büyük bir   beri gündemimizde olan “yeni
                virüs ailesinin parçası. Gama ve   koronavirüs” de zoonotik ancak
                delta sadece hayvanları enfekte   daha önce insanda rastlanmayan
                edebilirken, alfa ve beta insanları   bir tür olması açısından endişe
                enfekte edebiliyor.             verici.
      56
   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63