Page 43 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 11)
P. 43

v
                              v





















                 Yaşam kaynağı dört element


                 Ekolojinin dengesinin sıkı sıkıya   oluşan dış çekirdek ise daha yavaş
                 bağlı olduğu başka bir noktaya    şekilde batıya doğru dönüyor.           Dünya’nın yapı
                 odaklanalım şimdi de… Yani        Oluşan jeomanyetik alan sayesinde       taşları olan
                 Dünya’nın yapı taşları olan dört   Dünya’mıza hayat veren hareket
                 elemente: ateş, su, toprak, hava.   sağlanmış oluyor.                     dört element
                 Bu elementlerin varlığı da müthiş   Hayatın özü olan tatlı ve tuzlu       ateş, su, toprak,
                 bir hareket ve denge prensibine   su kaynaklarına gelecek olursak;        havanın varlığı
                 dayanıyor.                        akarsuların hareketi, denizlere         da müthiş
                 Ateşin yani magma hareketlerinin   dökülmesi, denizlerin okyanuslara      bir hareket
                 üzerinde bulunan kıta             bağlanması yaşamın olmazsa olmazı.      ve denge
                 büyüklüğündeki levhaları harekete   Bu su kaynaklarının döngüsel          prensibine
                 geçirebildiğini söylersek ne muazzam   hareketliliği de dünyayı yaşanılır
                 bir güçten bahsettiğimizi hayal   kılıyor. Yağmur olarak dünyamıza inen   dayanıyor.
                 edebilirsiniz. Ateş ve toprağın   suyun, buharlaşarak tekrar göklere
                 etkileşiminden doğan bu hareketlilik   çıkması ve yeniden toprağa indiğinde
                 öyle bir noktada ki depremler,    canlıların besin kaynaklarına can suyu
                 heyelanlar, göçükler birbirini tetikliyor   olmasının önemini de anlatmaya
                                                   gerek yok.
                 ve bir yandan canlı yaşamı tehdit
                 ederken diğer yandan olumlu katkıda   Son elementimiz ise nefesimiz
                 bulunuyor. Dahası bu magma        olan hava. Atmosfer katmanları
                 tabakası dünyamızı döndüren ivmeyi   arasında sürekli bir moleküler akış
                 de yaratıyor. Dünya’nın katı demirden   söz konusu. Bu da diğer elementlerin
                 oluşan iç çekirdeği gezegenin geri   hareketliliğinde kendine yer bulup
                 kalanından daha hızlı şekilde doğu   canlı yaşamı oluşturan döngüye katkı
                 yönünde dönerken, erimiş demirden   sağlıyor.






                 Her evrenin özünde hareket ve denge var


                 Mikroskopla başladığımız hikâyeye   etmenlerden biri. Bu hareket ve
                 teleskopla devam edelim.          denge prensibi aynı zamanda gün ve
                 Gezegenimizin merkezindeki ateş   mevsim döngülerini de oluşturuyor.
                 topu magmanın gezegenimizi        Kısacası güneş sistemindeki
                 döndürdüğünü biliyoruz. Ancak     hareketlerin Dünya’daki yaşamı
                 komşularımız var ve onlar da hareket   olumlu etkilemesi başlı başına bir
                 ediyor. Birlikte var olabilmek için ise   denge iken, gün ve mevsim döngüleri
                 dengeye ihtiyaç duyuyorlar.       de başka bir dengenin tezahürü.
                 Güneş sistemi sekiz gezegen,      İşte tam da bu noktada ölçeği tekrar
                 statüsü değişen Plüton dahil beş   müthiş bir hızla büyütelim ve yazının
                 cüce gezegen, onların 205 uydusu,   başındaki bakterilerin de altına,
                 milyarlarca gök cismi ve tabii    maddenin yapı taşı atomlara inelim.
                 Güneş’ten müteşekkil. Sistemdeki   Atom yapısı incelendiğinde burada da
                 her şey kütleçekim ve merkezkaç gibi   bir hareket olduğu görülüyor. Üstelik
                 kuvvetler sayesinde kendi etraflarının   bu aşina olduğumuz bir hareket.
                 yanı sıra Güneş’in etrafındaki    Atomun iç yapısına göz attığımızda
                 yörüngede kusursuz bir denge içinde   atom çekirdeği ve etrafında bir
                 dönüyor.                          yörünge dahilinde dönen atom altı
                                                   parçacıklarla karşılaşıyoruz. Tıpkı
                 Bu hareket ve dengenin Dünya’mız   merkezdeki Güneş’in etrafında dönen
                 açısından önemi büyük zira bildiğimiz   gezegenler gibi. Buradan da anlıyoruz
                 kadarıyla tek canlı yaşamına ev   ki karşımıza her daim her ölçekte yeni
                 sahipliği yapan gezegenimizin     evrenler çıkıyor; hareket ve dengenin
                 sıcaklığını belirleyen en büyük   yarattığı evrenler.
                                                                                                                41
   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48