Page 36 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 11)
P. 36
v
İspanyol Gribi
Grip hastalığı hakkındaki kayıtlar denmesinin nedeni ise Amerika ve
çok eski zamanlara kadar Avrupa’da I. Dünya Savaşı sırasında
dayanmaktadır. Hipokrat M.Ö. 5. basına uygulanan sansürdür.
yüzyılda Sicilya’da ordu içerisindeki Savaşa girmeyen İspanya’da sansür
bir grip epidemisini kayda olmadığı için grip haberleri İspanyol
geçirmiştir. Kayıtlara geçmiş en eski medyasından dünyaya yayılmış ve bu
pandemi ise 1510 yılında olmuştur. öldürücü pandemik gribe İspanyol İspanyol Gribi olarak
Malta’da başlayan bu pandemi Gribi adı verilmiştir. bilinen salgının bu adı
Sicilya yoluyla neredeyse tüm
Avrupa’yı etkisi altına almıştır. Daha Ticaret ve savaş İspanyol gribinin almasının nedeni Amerika
sonra 1580, 1780-1782, 1830-1833, hızla yayılmasına neden olmuştur. ve Avrupa’da I. Dünya
1847-1850, 1889-1892 pandemileri 20. Salgın, Orta Avrupa’dan Balkanlara, Savaşı sırasında basına
yüzyıl öncesi büyük grip salgınları Orta Doğu’dan İran ve Hindistan’a, uygulanan sansürdür.
olarak tarihe geçmiştir. İskandinavya’dan Avustralya ve Savaşa girmeyen
20. yüzyılın en büyük pandemisi Yeni Zelanda’ya kadar yayılmıştır. İspanya’da sansür olmadığı
ise İspanyol gribidir. 1918-1920 yılları İspanyol gribine karşı Amerika ve
arasında H1N1 virüsünün ölümcül Avrupa’da okullar, sinemalar ve için grip haberleri İspanyol
bir alt türünün yol açtığı grip salgını kiliseler kapatılıp, kamusal alanda medyasından dünyaya
ılımlı ilk dalga, şiddetli ikinci dalga ve gaz maskesi takmak ve öksürürken yayılmış ve bu öldürücü
artçı üçüncü dalga olmak üzere üç ağzı ve burnu kapatmak yasal olarak pandemik gribe İspanyol
dalga halinde seyretmiştir zorunlu kılınmıştır.
I. Dünya Savaşı’nın sonlarında, 1918’de İspanyol Gribi, 500 milyondan fazla Gribi adı verilmiştir.
ABD’de bulunan bir askeri kışlada kişiye bulaşması sonucu 18 ay içinde
ortaya çıkan İspanyol gribi, Avrupa’ya yaklaşık 50 milyon insanın ölümüne
savaşmaya gönderilen Amerikalı sebep olarak insanlık tarihinin
askerler tarafından Avrupa’ya en büyük salgınlardan biri olarak
bulaşmıştır. Bu gribe İspanyol Gribi kayıtlara geçmiştir.
AIDS
Bilinen ilk AIDS vakaları 1981 yılında ABD’de
görülmüştür. AIDS teşhisi konulan ilk
şahısların çoğu cinsel yolla enfekte olan
eşcinsel erkekler ve damardan alınan
uyuşturucuyu ortak kullandıkları şırıngalarla
alan bağımlılardı. 1983 yılında bilim adamları
hastalığın nedeninin HIV olduğunu buldular
ve 1985’e gelindiğinde bu virüsü tespit eden
serolojik kan testleri geliştirildi.
Afrika’da ortaya çıktığı düşünülen AIDS
vakalarında, 1980’ler boyunca başta
Afrika olmak üzere salgın düzeyinde artış
gözlemlenmiştir. Bu hızlı artışta, Afrika’da
yaşanan modern sömürgeciliğin etkileri,
şehirleşmenin çoğalması, uzun yolculukların
ve uluslararası seyahatlerin artması, cinsel
ilişki alışkanlıklarının değişmesi, damar içi
uyuşturucu kullanımının artması önemli
rol oynamaktadır. DSÖ’nün 2018 yıl sonu
verilerine göre dünyada 37,9 milyon HIV
enfekte kişi bulunmaktadır.
34