Page 42 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 10)
P. 42
v
v
ALGIYA
BİRAZ DAHA
BOYUT
BOYUT
KATALIM
Algının önemli unsurlarından derinliktir. İnsan gözü en ve boy
biri de örgütlenme özelliği. olarak iki boyutlu görür ancak
Gördüğümüz şeyleri daha düzenli görüntüleri üç boyutlu algılar.
ve hızlı anlamlandırabilmek için Her iki gözümüzle nesneleri farklı
oluşturduğumuz kısa yollar olarak açılardan görürüz; beynimiz ise bu
da tanımlayabiliriz bu durumu. görüntüleri birleştirerek nesneye
perspektif ve derinlik katar ve üç
Zihnimiz nesne ya da olayları boyutlu algımız oluşur. Örneğin
bir düzene koyup biçimlendirir. boyutlarının eşit olduğu bilinen
Şekil-Zemin algısı bu örgütlenme nesnelerin perspektif sayesinde
özelliğinin en bilindik olanlarından. farklı boyutlara sahipmiş gibi
Bu sayede nesne ya da olayların görülmesi derinlik hissi yaratır.
bir kısmını zemin, bir kısmını ise Yakındayken birbirinden uzak
şekil olarak algılarız. Öte yandan bu görünen nesneler uzaklaştıkça
zemin ve şekil birbiri yerine geçiyor ufukta birleşmiş gibi görünürler.
gibi de algılanabilir. Yan taraftaki Demir yolu raylarının uzağa
görüntüde birbirine bakan iki bakınca birbirine yakınlaşması,
beyaz yüz mü, yoksa siyah bir gökdelenlerin dibindeyken yukarı
vazo mu görüyorsunuz? Yeterince bakıldığında çatıların birleşmiş
dikkatli baktığınızda her ikisini de gibi görünmesi buna örnek. Ev
algılama ihtimaliniz yüksek. ya da mobilya satın alırken nasıl
Bu durum sadece görme bir ortamda yaşayacağımızı
daha kolay algılatmak için bize
duyumuzla da sınırlı değil. Yürüyüş gösterilen üç boyutlu çizimlerde
yaptığımızda kuş seslerini (şekil)
dinlerken şehrin trafiğinin sesi de perspektif ve derinlikten
yararlanılıyor.
arkada zemin oluşturabilir. Çalışma
odanızdaki çiçek kokuları zemin,
mutfaktan gelen yemek kokusu
şekil halini alıp tüm odağınızı
kendisine yönlendirebilir. Bu
durumu fark ettiğinizde trafik
sesi ya da çiçek kokuları birden ön
plana da geçebilir.
Algıda gruplamada ise birbirine
yakın ya da şeklen benzer olan
uyaranları aynı nesnenin parçaları
gibi, uzak ya da şeklen farklı
olanları ise başka nesnelere aitmiş Işığın geliş açısına bağlı olarak
gibi algılama eğiliminde oluruz. nesnelerin bazı kısımlarının daha
Bu arada parçaları eksik ya da net ya da gölgeli görülmesi derinlik
kopuk olan nesne veya olayları da algısını oluşturan etkenlerden
tamamlayarak algılarız. Zihnimiz bir diğeri. Hareket eden cisimler
bir nevi boşluk doldurmaca oynar de derinliği algılamamıza yardım
ve bütün olarak algılamamızı ediyor. Harika bir tren yolcuğunda
sağlar. WWF’in yan taraftaki parçalı fondaki dağları ve yamaçtaki
karaltılardan oluşan logosunu yemyeşil ağaçları hayal edin.
panda olarak algılamakta zorlanan Yakındaki ağaçlar gittiğimiz
pek olmaz. istikametin aksi yönünde ve hızlı
hareket ediyor gibi algılanırken,
Algımıza boyut katmanın diğer dağlar bizimle aynı yönde ve yavaş
yardımcıları da perspektif ve hareket ediyor gibi algılanır.
40