Page 89 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 7)
P. 89

DNA Hasar Teorisi:                                                       Yaşlanmayı
             DNA toksinler, radyasyon ve UV    radikallerin etkileriyle DNA’nın yapısında
             ile hasar görür. Yaşın ilerlemesiyle   yaşa bağlı hatalara neden olur. Bu   geciktirmek için
             hücrelerin yapısal özellikleri değişir.   etkiler aynı zamanda genetik olarak
             Moleküler yaşlanma, hücrenin ana   kontrol edilen bilgi akışını da etkiler.   ne yapmalı?
             bileşeni olan proteinlerin ilerleyen   Yaşlanmanın nedenlerinde hidroliz,
             hasarı ve istenmeyen hücre içi artıkların   alkalizasyon, radyasyon ve toksik
             birikimi ile ilgilidir. Bu hipoteze göre   kimyasallarla oluşan DNA hasarı, DNA   Yaşlanma elbette kaçınılmaz
             kendiliğinden oluşan hidroliz ve serbest   mutasyonlarından daha ön plandadır.  bir süreçtir ancak bu süreçte
                                                                                      rol alan mekanizmaların
                                                                                      iyileştirilmesine yönelik stratejiler
                                                                                      geliştirilmesi yaşam süresine
                                                                                      ve sağlıklı yaşlanma sürecine
                                                                                      katkı sağlayacaktır. Yaşlanmanın
             Protein Sentez Azalması:
                                                                                      sonsuza dek önlenebilmesi tıbben
             Proteinlerin sentezlenmesi hücrelerin   hormonları oluşturur. Bu görevlerin her   de mümkün değil. Ancak kaliteli bir
             temel görevidir. Hücre için hayati   birinin vücut için ayrı ve vazgeçilmez bir   yaşam ile etkisini azaltmak ya da
             öneme sahip tüm işleri proteinler yapar.   önemi vardır. İnsan vücudundaki binlerce   geciktirebilmek mümkün. İşte birkaç
             Proteinler bir araya gelerek, vücuttaki   farklı protein, deoksiribo nükleik asit   öneri…
             faaliyetleri hızlandıran enzimleri   (DNA)’in içinde yer alan aminoasitlerin
             hastalıklarla savaşan antikorları,   farklı dizilimiyle oluşan kodlara göre   1) Yıllık sağlık kontrolleri yani
             organların çalışmasının düzenleyen   üretilir.                           check-up yapılması. Doktor
                                                                                      tarafından yapılan önerilerin aynen
                                                                                      uygulanması
                                                                                      2) Sağlık riskleri konularında
                                                                                      bilgilenmek. Artık kişiler de
                                                                                      sağlıklarından doktorlar kadar
                                                                                      sorumlu olmalıdır ve doktorları
             Telomer-Telomeraz Aktivitesi:                                            ile iş birliğinde sağlıklarında yön
             Telomeraz DNA’da üretilen ve telomer   olabilmek konusunda büyük bir     vermelidirler
             boyunu yöneten enzimdir. Bu enzimin   potansiyeli vardır. Örneğin bir kan   3) Dengeli, bilinçli ve sağlıklı
             yaşlanma süreci içinde telomer    hücresindeki telemorler başlangıçta    beslenmek, kilo kontrolü
             kısalmasını durdurmak, yavaşlatmak   8000 baz çiftine sahipken yaşlandıkça
             hatta yeniden uzamasına yardımcı   bu sayı 1500’e kadar düşebilir.       4) Hareketli yaşam ve düzenli
                                                                                      egzersiz yapılması
                                                                                      5) Pozitif yaşam ve stres yönetimi
                                                                                      Bunların hepsi sağlığımıza eşit
                                                                                      değerde katkı sağlamaktadır.
             Melatonin Eksikliği:                                                     Bir tanesinin eksikliğinin dahi
             Modern yaşamın insanı gece geç    hasarını azaltır, bağışıklığı güçlendirir   diğerlerinin yararını azalttığı göz
             saatlerde uyanık olmaya teşvik edici   ve böylelikle yaşlanmaya karşı önemli   ardı edilmemeli. Bu nedenle
             birçok yönü var. Ancak bu durum,   bir rol oynar. Ne var ki yaş ilerledikçe   hepsinin birlikte uygulanması bize
             yalnızca karanlık bir ortamda uyunduğu   bu hormonda düşüş meydana gelir.   sağlıklı ve uzun yılların kapısını
             zaman salgılanan melatonin hormonu   Dolayısıyla bu hormonun salgılandığı   açacaktır.
             eksikliğine yol açıyor. Vücudumuzun   kısıtlı süre olan gece vaktindeki kaliteli
             ritimlerini korumakla görevli olan   uyku, yaşlanmanın getirdiği etkileri
             melatonin, serbest radikallere bağlı hücre   azaltacaktır.






             Serbest Radikal Teorisi:
             Yaşlanmaya serbest radikallerin
             sebep olduğunu savunan bu teori,    Beslenme:
             en çok kabul gören ve incelenen
             teoridir. Serbest radikaller bedenin   Evet, yaşlılık ile beslenme
             yaşlanmasına, kemiklerin            arasında gerçekten bir bağlantı
             zayıflamasına, saçların ağarmasına ve   vardır. Örneğin gazlı içecekler
             cildin yaşlanmasına sebebiyet veren   şeker, kalp hastalığı ve obezite
             moleküllerdir.                      de dâhil birtakım sağlık sorunları
                                                 ile ilişkilendirilmiştir. Yapılan bir
                                                 çalışmaya göre, günde bir kez
                                                 dahi şekerli ve gazlı içecek içmek,
                                                 hücrelerimizin erken yaşlanmasına
                                                 sebep olabilir.




                                                                                                                  87
   84   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94