Page 36 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 7)
P. 36
Zamanın Ölçülme Serüveni
Aslına bakarsanız zamanın mutlak bir parçaya ve haftayı 7 güne, günü 24
ölçümü yok. Durmaksızın akıp gider saate ayırmışlar.
zaman. Ancak insanoğlu yaşamına
devam edebilmek için zamanı bilinçleri Zamanı ölçmeye merak salan tek antik
ve imkânları elverdiğince dilimlere ayırdı. medeniyet Babilliler değil elbette.
Peki, insanlığın takvimleri keşfediş İnsanlığın tartışmasız en eski ve köklü
serüvenlerine göz atmaya ne dersiniz? uygarlıklarından biri olan Mısırlılar
da önemli katkılar yapmış. Takvimi
Haydi antik uygarlıklara uzanalım. Yılı
12 eşit parçaya ve günü 24 saate kim geliştiren Mısırlılar, bir yılı 365 gün ve
bölmüş dersiniz? Tabii ki medeniyete 6 saat olarak hesaplamışlar. Takvim
ciddi katkılar yapmış olan Babilliler. olmadan eski Mısırlılar Nil’in ne zaman
Mezopotamya topraklarında kök salan taşıp sele yol açacağını bilemezdi. Bu
Babil’in büyük mühendisleri zamanı bilgi olmadan ise tüm tarım sistemleri
ölçmek için oldukça marifetli makineler riske girerdi. Bu periyodu bilmek için o
keşfetmişler. MÖ 2400’lerde yılı 12 eşit yüzden takvimi geliştirdiler.
Tarihin
Takvim Sayfaları
Babil ve Mısır takvimleri demişken, kurul tarafından hazırlandığını biliyor
geçmişte kullanılan takvimleri de muydunuz? Ömer Hayyam hazırladığı
anmadan geçmek istemedik. Eski bu takvimi Büyük Selçuklu hükümdarı
insanlar takvimleri gün, ay ve yılı Melikşah’a sunmuş, takvim böylece
takip etmek için düzenlenmekteydi kullanılmaya başlanmıştı.
elbette ama aynı zamanda tatiller ve Öte yandan Müslümanların özel bir
festivallerin belirlenmesi, tohum ekimi anlam yüklediği Hicri Takvim’den de söz
ve hasat zamanı gibi işlerin planlanması edelim. Hz. Ömer’in halifeliğinde, bir
için de kullanılmaktaydı. konsey tarafından hazırlanan bu kamerî
Geçtiğimiz yıllarda adını çokça takvim Medine hicreti başlangıç noktası
duyduğumuz Maya takvimine göre kabul edilerek oluşturulmuştu ve 1 yıl
bir yıl, her biri 20 günlük 18 aydan 354 güne karşılık geliyordu.
oluşuyordu. Mayalar “Güneş Yılı”, “Dinî Avrupa’da nasıl bir süreç yaşanmış peki?
Yıl,” ve “Venüs Yılı” olmak üzere üç Jülyen Takvimi incelersek yanıtı buluruz.
farklı zaman ölçeğini kullanmaktaydı. MÖ 46’da kullanılmaya başlayan
260 günlük dinî yıl güneş yılına bağlanır Jülyen takvimi, Roma imparatoru Julius
ve her ikisi de 584 dünya günü süren Caesar’ın talimatıyla hazırlanmıştı.
Venüs yılı içinde yer alırdı. Mısırlıların güneş takvimini temel
12 Hayvanlı Türk Takvimi’nde ise bir alan bu takvim 16. yüzyıla
yılda 12 ay vardı. Bu takvimde her kadar Batı’da kullanılmaya
hayvan bir yılı gösterirdi. Mesela “Pars devam etti. Ancak her 128
Yılı” gibi adlandırılmış yıllar mevcuttur. yılda bir günlük kayma
Her yılın o hayvanın özelliklerine göre olduğu için Jülyen takvimi
şekillendiğine inanılır. yerine, Papa XIII. Gregory
tarafından Gregoryan Takvim
Bir Türk takviminden daha uygulanmaya başladı. Miladi
bahsedeceksek Celali Takvimi ilk akla takvim adıyla bildiğimiz
gelen olur herhâlde. 1079 yılından ve hâlen kullandığımız bu
itibaren uygulanmaya başlayan Celali takvim Jülyen takviminden
Takvimi’nin güneş yılı esasına göre 11 gün çıkarılarak günümüze
Ömer Hayyam başkanlığındaki bir ulaştı.
34