Page 39 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 7)

EVET, ZAMAN

BÜKÜLEBİLİYOR

Bir şeyi en basit hâliyle Şimdi elimizde 1cm çapında sonsuza
anlatamayan o konuyu yakın kütleye sahip bir misket olduğunu
anlayamamıştır, denir. düşünelim. Yatağın üzerinde oluşturacağı
Bu durumda uzay-zaman bükülme öyle yüksek olacaktır ki çarşafı
bükülmesini bu konunun delecektir. İşte zaman da bu şekilde
uzmanından dinlemek en doğrusu. misketler ile simgelediğimiz kütle
Bakın Einstein bize uzay-zaman yardımıyla bükülebilir. Kütlenin artışı,
bu kütlenin uzay-zaman düzlemini
bükülmesini nasıl anlatıyor:
büküşünü arttırır.”
“Yatağınızın üzerine serdiğiniz çarşafın Özetle Einstein kütle çekim etkisinin
iki boyutlu yüzeyi uzay-zaman zamana etkisinden bahsetmiştir. Yani
olsun. Avucunuzdaki çeşitli ağırlıktaki kütle çekimi zamanı yavaşlatabilir veya
misketleri gelişigüzel serpiştirin yatağın hızlandırabilir. Einstein’a göre kütle
üzerine. Her misket kendi ağırlığı kadar çekimi ne kadar kuvvetliyse zaman o
çarşafı bükecektir. kadar yavaşlar.

EİNSTEİN’A GÖRE ZAMAN;
AYNEN BİR ÇARŞAFIN
ÜZERİNE BIRAKILAN ÇEŞİTLİ
AĞIRLIKTAKİ MİSKETLERİN
KENDİ AĞIRLIKLARIYLA ÇARŞAFI
BÜKMELERİ GİBİ UZAYDA
BÜKÜLEBİLİR.
KİŞİDEN KİŞİYE DEĞİŞİKLİK GÖSTEREN ZAMANIN İZAHI:
İZAFİYET TEORİSİ

Newton zamanın mutlak olduğunu Yani çok mutlu olduğumuz bir yukarıda bahsettiğimiz uzay-zaman
ve her yerde herkes için aynı aktığını yerde geçirdiğimiz 1 saat ile mutsuz bükülmesi ile bilgileri birleştirince
söylemişti. Einstein ise zamanın olduğumuz bir yerde geçirdiğimiz 1 saat şöyle bir sonuca varır Einstein: Eğer
bir yanılsama olduğunu söyleyerek algısal olarak asla eşit değildir. O halde, çok hızlı bir şekilde seyahat ederseniz
yüzyıllardır kabul edilegelen kuramı dünya üzerindeki bizlerin yaşamış veya yerçekimi dünyadan daha güçlü
kaldırıp atmış, ömrünü zamanın izafi olduğu durumlara göre zaman algısı olan bir başka gezegene yerleşirseniz,
yani göreli olduğunu ispata adamıştı. değişiklik göstermekteyse evrensel zaman sizin için diğer insanlara göre
Şimdi de izafiyet teorisini fazla da boyuttaki zaman çok daha büyük
bilimsel bir dil kullanmadan anlamaya, farklılıklar gösterebilir. Bu noktada daha yavaş akmaya başlar.
anlatmaya çalışalım. Elbette ki yine Einstein’ın teorisini basitçe şöyle Elbette koca teori üç beş cümle ile
Einstein bize eşlik edecek. açabiliriz: tamamen kavranamaz, ancak bizim de
Zamanın akıp gitmesindeki hızında Dehamız defalarca kanıtlanmış şimdilerde Interstellar filmi ile daha bir
bir değişiklik/ görelilikten bahsetmez varsayımında der ki; ışık hızı hiçbir merakımızı çeken zamanın görece farklı
Einstein. Altını çizdiği şey bizim zaman değişmez ve fizik kuralları işlemesi meselesini böylece daha derli
zamanın akışını nasıl hissettiğimizdir. her durumda aynıdır. Bu iki sabiti ve toplu algılayabiliriz belki.
37