Page 35 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 7)

VAR OLAN VE İCAT EDİLEN

ZAMAN

Astronomlar, matematikçiler, fizikçiler, felsefeciler ve
edebiyatçılar… Hepsinin üstünde kafa yorduğu, hakkında bir
yorum getirdiği kavram, içinde yüzdüğümüz deniz olan zaman,
nedir? Zamanı aşırı bilimsel yorumlarla açıklayıp kafa karıştırmak
niyetinde değiliz. İnsanoğlunun ezelden beri tanımını yapmaya
çalıştığı, var olup keşfedilen mi yoksa ihtiyaç duyulduğu için
icat edilen bir kavram mı olduğuna kadar birkaç bakış açısını
derleyip zihinlerde bir siluet oluşturmak istedik.

Tam olarak tanımlayamasak giden zaman, kaderci anlayışa sahip
da zamanı “ölçü birimi” diyerek felsefecilere göre sadece bir senaryodur.
çerçevelendirebiliriz. Bu açıdan
bakıldığında yakınlık, uzaklık, geçmiş, Bu konuya kafa yoran diğer kitleye,
gelecek anlamlarını içerir zaman. Çoğu fizikçi/matematikçilere de kulak
bilim adamına göre Bing Bang (Büyük vereceğiz elbette. Zamanın mutlak
Patlama) ile oluşan, yani evrenden önce olduğunu savunan Newton gibi klasik
var olmayan zamanı felsefeciler “oluş, fizikçilere, zamanın göreli olduğunu
gelip geçiş, değişme ve süreklilik biçimi; söyleyen Einstein gibi modern fizikçilere
dönüşü olmayan bir doğrultuda birbiri de değineceğiz... Fakat bütün bunlardan
ardından gitme” diye tanımlar. Bu bakış önce merak ettiğimiz bir şey var: Zamanı
açısıyla zaman; kesintisiz, düz bir çizgi eski toplumlar nasıl yorumladılar; daha
olarak düşünülebilir. Geriye (geçmiş) doğrusu, neden zamanı parçalara
ve ileriye (geleceğe) doğru uzayıp bölmeye gerek duydular?

Zamanı Ölçme Arzusu

Geçmiş, gelecek ve bugününü sonra dörde bölünen zaman, toplumlar
anlamlandırma isteğimizden ortaya geliştikçe daha küçük birimlere bölündü.
çıkan, yüzyıllar içinde tanımlanması Ta ki dünyanın kendi ekseni etrafında
oldukça karmaşıklaşan zaman, çok dönüşünü 24’e bölerek saatleri, saati
basit bir ihtiyacı karşılamak için önce 60’a bölerek dakikaları, dakikayı 60’a
ikiye bölündü. Güneşin doğuşu ve bölerek saniyeyi ve saliseleri bulana
batışı, yani gece ve gündüz, zaman kadar…
kavramını ortaya çıkaran ilk olguydu.
Tabii toplumların ihtiyaçları çeşitlendikçe Ve öyle bir dönem geldi ki; insanlık
zamanı ölçme çabası da gelişti. zamanı saat olarak algılamak için kâh
bir kayayı kuma çevirdi kâh akreple
Önceleri eski insana mevsimleri
bilmek yeterli geliyordu. Hava şartları yelkovanı keşfetti kâh atomik birimlerle
onlara barınma, göç etme ve ekinlerini zamana “sen busun” dedi. Artık ekip
toplama dönemlerinin zamanını haber biçmek, hayvan yetiştirmenin ötesinde
veriyordu. “40 yaz yaşadı” deniyordu bir ihtiyaçla; o an yaşadıkları zamanı,
belki insan ömründen bahsedilirken. önceden yaptıklarını veya gelecek
Yahut “5 bahar önce doğdu” diyordu planlarını “icat edilen” zaman kavramı
çocuğundan bahseden anne. Önce ikiye, ile tanımlamaya başladı.

33