Page 21 - Çağın Gözden E-Dergi Sayı 2

“Asferik lens ne anlama geliyor”

Esasında gözümüzün en önündeki
kornea tabakasında ömür boyu Astigmat düzelten
taşıdığımız bir görme kusuru var. torik lensler
Buna “pozitif sferik aberasyon” hakkında ne
diyoruz. Çok şiddetli olmasa da görme söylemek istersiniz?
kalitemizi bir miktar bozuyor. Gençlik
yıllarımızda sorun yok, çünkü lens Öncelikle şunu
organcığımızda bunu dengeleyen vurgulamak lazım ki
“negatif sferik aberasyon” dediğimiz astigmatizma görme
tersine bir kusur var. İkisi bir araya kalitesini en çok
gelince sorun kalmıyor. Ancak kornea bozan belki de en
yıllar içinde aynı kalsa da lensimiz başta gelen olumsuz
yaşlanıyor ve katarakt olmasa dahi kusurdur. İşin
negatif olan sferik aberasyon giderek ilginç yanı her beş
pozitife dönüşüyor, sonuçta korneadaki katarakt hastasından
kusurumuz iki misline çıkıyor. Bu birinde 1.50
nedenle yaşlanmayla görme kalitemiz, Dioptri ve üzerinde
yani kontrast duyarlılığımız azalıyor. astigmatizma var.
İşte günümüzde katarakt ameliyatı Astigmatizma
sırasında takılan mercek korneadaki büyük çoğunlukla
sabit pozitif sferik aberasyonu hastaların kornea
dengeleyecek şekilde negatif olarak tabakasından
üretilebiliyor. Bu şekilde katarakt kaynaklanıyor.
ameliyatı sonrası hasta tekrar gençlik Akılda tutmak gözlüksüz görebiliyor. Burada kritik
yıllarının dengeli sferik aberasyon lazım ki torik göz içi merceği olan, hastaya takılacak lensin dioptrik
değerine dönüp yeniden daha iyi sadece bu tabakadan kaynaklanan gücünü önceden doğru hesaplamak.
görme kalitesine sahip olabiliyor. Bunu astigmatizmayı düzeltebilir. Torik lens Ölçüm cihazları ve formüllerinin az
sağlayan göz içi merceklerine “asferik korneadaki astigmatizmayla aynı hatta da olsa hata payları var. Allahtan ki
lensler” diyoruz. takıldığında yani hizalandığında bu günümüzde bu kritik noktada teknoloji
problem nötralize oluyor ve kayboluyor.
Bir de sarı lensler var, bu da ilginç. Bu yüzden torik lens uygulamak hem yardımımıza koşuyor. Hata payını en
ameliyat öncesi astigmatizmanın aza indirgeyen çok hassas ölçüm
Evet bunlar ultraviyole ile birlikte miktar ve yön olarak çok doğru cihazlarını artık kullanabiliyoruz.
mavi, mor ya da başka deyişle enerjisi tespitini ve çok iyi bir hesaplamayı Presbiyopik katarakt cerrahisinde
yüksek kısa dalga boylu ışığı filtre gerektirirken, hem de ameliyat başarı için önemli hususlardan biri
ediyorlar. Kısa dalga boylu ışıkların sırasında cerrahı zorlayabilecek de ameliyat sonrasında anlamlı bir
halk arasında sarı nokta hastalığı tekniklerin uygulanmasını gerektiren astigmatizmanın kalmamış olması.
olarak bilinen “yaşa bağlı makula bir girişimdir. Buna karşın iyi yapılan Ancak az öncede söyledik katarakt
dejenerasansı” gelişiminde rol bir ameliyatın sonucu ise çok çok yüz hastalarının 1/5’inde zaten anlamlı
oynadığına inanılıyor. Bu yüzden retina güldürücüdür. astigmatizma var. İşte son bir kaç yılda
tabakasının bu olası zararlı ışınları bu konuda da önemli bir çözüm imkanı
filtre edilerek korunmasının yararı Yaşla kaybolan gözlüksüz yakın ortaya çıktı. Artık hem presbiyopi
olduğu düşünülüyor. Bilimsel olarak görme yeteneğimizin katarakt hem de astigmatizma düzelten “torik
ispat edilmiş olmasa da sarı renkli ameliyatı ile nasıl geri döndüğünü multifokal” lenslerimiz var. Ve bu
lenslerin kullanılması ile olası bir anlatır mısınız? lenslerle hakikaten etkileyici derecede
korunma sağlanıyor olabilir. Bu bilgi Biliyorsunuz normalde yakını görmek başarılı sonuçlar alablilir hale geldik.
hastaya verilerek, isterse sarı renkli için gözün daha fazla bir kırıcı güce Son dönemde ortaya çıkan “Trifokal
lensler katarakt ameliyatı sırasında ihtiyacı var. Yani yakına baktığımızda göz içi lensleri” hakkına ne söylemek
kullanılabiliyor. kırıcı gücümüz kabaca 3.0 Dioptri istersiniz?
daha fazla olmalı ki odak yapıp yakını
net görebilelim. Gençlik yıllarımızda Presbiyopi sorununu düzeltmek için
lens organcığımız yakına baktığımızda kullandığımız lenslerin adı her ne
refleks olarak kalınlaşıp bu ilave kadar “multifokal” yani çok odaklı olsa
gücü sağlıyor. Ama bu işlev 40 yaşın da bu gerçeği yansıtmıyor idi. Gerçekte
üzerinde giderek azalıyor ve yok oluyor. bunlar uzak ve yakın olmak üzere
Biz de bu işlevi geri kazanmak için 2 odak sağlıyorlar. Oysa insanların
ilave artı güç sağlayan yakın gözlüğü net görmeye ihtiyacı oldukları başka
kullanıyoruz. Adı geçen sorunun adı anlamlı mesafeler de var. Örneğin 60-
“presbiyopi”. Katarakt ameliyatı, 80 cm. arası. Bu mesafede bilgisayar
işte son yıllarda gelişen presbiyopik kullanıyoruz, ya da yemek yapıyorsak
multifokal (çok odaklı) göz içi lensleri mutfak tezgahını vs. kullanıyoruz.
ile bu sorunun çözümünde de işe Multifokal lensler sonrasında bu
yarıyor. Göz içine takılan lens ışığı mesafede görme düşük kalmaktadır.
genellikle ikiye bölerek yakın için Trifokal lensler bu sorunu çözmek için
ayrı, uzak için ayrı odak oluşturuyor üretildiler ve hayli de başarılı sonuç
ve hasta hem yakını hem de uzağı vermekteler.
19