Page 68 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 14)
P. 68

v




           Guy Montag... Görevi, yangın         ki Montag ve eşi Mildred’ın bir
           söndürmek yerine kitap yakmak        komşusu aynen şunları söyler:
           olan bir itfaiyeci. Çünkü bu distopik   “Çocukları on günün dokuzunda bir
           topluma göre kitaplar, bilginin      okula sepetledim. Ayda üç gün eve
           değil mutsuzluğun kaynağı. Günah     geldiklerinde onlara katlanıyorum.
           keçisi kitaplar, insanların aklını   Onları ‘oturma odası’na atarsın ve
           çelmesin diye ortadan kaldırılıyor   düğmeyi çevirirsin. Tıpkı çamaşır
           ama kimseden çıt çıkmıyor. Hatta     yıkamak gibi. Kirli çamaşırları
           onları düşünmeye ve dolayısıyla      doldur ve kapağı kapat.” Kitle
           acıya sürükleyen kitaplardan bile    iletişim araçlarıyla kendi zihinlerinin
           isteye uzaklaşmışlar. Evet sistem    yıkandığının farkında olmayan
           bunu uzun bir süre manipüle etmiş    anne-babalar, çocuklarının
           ve sonunda da tüm açığı kendisiyle   zihinlerinin yıkanmasına da
           kapatmış.                            rahatlıkla göz yumarlar.
           Nasıl mı? Kitabın yerine, zihinleri   İnsanlar bu tuzağa cehaletleri
           boş şeylerle dolduracak bir meşgale   nedeniyle düşmüşlerdir.
           bularak: TV ve radyo.                Kitaplardan kendi istekleriyle
                                                uzaklaşmışlar, kitaplar yakılırken
           TV’ler bir, iki, üç hatta dört duvarda   ses çıkarmamışlardır. Cehalet
           bulunması gereken, sayı ne kadar     sansürü, sansür cehaleti kar topu
           artarsa statünün de o denli arttığı   gibi besler. Bilgiyi kontrol eden
           bir “şey”dir. Deniz kabuğu radyosu   iktidar gerçek bu derse o gerçektir,
           ise uyurken bile kulaklıkla dinlenir,   özgürlük bu derse o özgürlüktür.
           iktidarın kurguladığı gerçeklik,
           bilinç altına kadar sızar. Her ikisi   Mutluluk hayaliyle manipüle edilen
           de insanlara neyi nasıl düşünmeleri   bu dünyada bir şeylerin ters gittiğini
           gerektiğini dikte eder.              sezer Montag. Hayattan dışlanan
                                                kitapların yokluğu mutluluk
           Evet bunlar insan icadı “şeyler”dir   getirmediyse, belki de çözüm
           ama asıl amaç bireyi ve toplumu      gidişatı tersine çevirmektedir.
           sansür ve teknolojinin yıkıcı        Terörist muamelesi gören kitap
           doğasıyla “şeyleştirmektir” zira     okurlarını kıskıvrak ele geçiren,
           zihin kontrol aracı olarak izleyeni
           eğlendirir ve eğlerler. Sürekli      evlerinde kül edilmedik tek kâğıt
           görüntü ve ses bombardımanına        parçası bırakmayan bir itfaiye
                                                mensubu olmasına rağmen, her
           maruz bırakarak düşünmeye zaman      operasyonda bir “yasak elma”
           ya da takat bırakmazlar. Zaten       aşırır ve evinin televizyonsuz bir
           düşünmek vakit kaybıdır. Üstelik     duvarındaki bölmeye saklar.
           mutsuzluk getirir çünkü fikirler
           farklılıklara, farklılıklar da çatışmalara   O dönemde karşılaşır Clarisse ile.
           yol açar. Herkes aynı olursa çatışma   Gecenin bir saatinde sokaklarda
           da olmaz. İtaatkârlık bir nevi       dolaşan, doğayı koklamayı, güneşin
           özgürlüktür artık.                   doğuşunu ve çimenlerin üzerine
                                                düşen çiğ tanelerini izlemeyi seven,
           Haber alma ve gerçek bilgiyi edinme   17 yaşında, “anormal” bir kız. Yani
           özgürlüğü varmış gibi yapan bu kitle   gün boyu TV izleyen, evin tavanına
           iletişim araçları sayesinde iktidar,   odaklanıp deniz kabuğu radyosunun
           ciddi bir savaş tehlikesi altında    zihin yıkama programlarını dinleyen
           olduklarını bile halktan gizlemeyi   Mildred ve diğer herkesin aksine...  FAHRENHEIT 451, 1966
                                                                                  YILINDA SİNEMAYA DA
           başarmıştır. Hatta halkın dünyaya                                      UYARLANDI. FRANÇOIS
           dair bilgileri de yok denecek kadar   Yazar Bradbury’nin tabiriyle,    TRUFFAUT’NUN
                                                                                  SENARYOSUNU YAZIP
           azdır. Öyle ki Montag şöyle der:     mutluluk maskesini kapıp          YÖNETTİĞİ FİLM, KİTABA
           “Söylentiler duydum; dünya açlıktan   çimenlerin üzerinde koşan        YÜZDE YÜZ BAĞLI
                                                                                  KALMASA DA GÜÇLÜ
           ölüyormuş fakat biz iyi besleniyoruz.   Clarisse’den entelektüel olarak   İMGELERİYLE OLDUKÇA
           Dünyanın ağır şartlarda çalıştığı    etkilenir Montag. İçinde kıpırdanan   SES GETİRMİŞTİ.
           ve bizim eğlendiğimiz doğru mu?      merak toprağına cesaret de ekilir
           Bu yüzden mi bizden bu kadar         böylece. Sakladığı kitapların odunsu
           nefret ediyorlar? Belki kitaplar bizi   kokusunun cazibesinden alamaz
           yarım da olsa mağaralarımızdan       kendini. Okudukça başka bir ateş
           çıkartabilirler. Belki bizi, aynı çılgın   başlar yanmaya; bu sefer zihninde.
           yanılgılara, hatalara düşmekten      Zemberek boşalır... Prangalar
           alıkoyabilirler.”                    sökülünce, medyanın evlere sızarak
                                                insanı ne denli kuşattığını fark
           Bu kitle iletişim araçları insan     eder.
           ilişkilerine bile engel olur, samimiyet
           ve yakınlığı yeniden tanımlarlar,    Son operasyonunda yaşlı bir kadının,
           hatta TV programlarında çıkan        kitaplarının yanmasını izlemektense
           kişilere “aile” derler. Oturma       onlarla birlikte yanmayı tercih
           odalarına ekran ile davet edilenler,   etmesi taşırır bardağı. Kitaplar,
           gerçek ailenin yerini öyle bir tutar   uğrunda ölmeyi göze alacak neyi
      66
   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72   73