Page 69 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 14)
P. 69

v




                saklar içinde? Montag’ın aklında    sanat ya da tarih fark etmeksizin
                sürekli dönüp durur bu “düşünce”.   özgür düşünce ortamı yaratan tüm
                Üstelik bütün kitapların arkasında   kanalların ya yasaklı ya da kontrol
                bir insan vardır, onları bir insan   altında olduğunu daha net anlarız.
                düşünüp yazmıştır. Kitapları yakmak   Ve nihayet Montag ifşa olur. Hatta
                onun için cinayetle eşdeğer hale    onu ele veren karısından başkası
                gelir zamanla.
                                                    değildir. Olaylar çorap söküğü gibi
                Çok geçmeden itfaiye şefi Beatty,   gelir. Montag bir operasyonda
                Montag’taki değişimi fark eder.     yakılacak evin kendisininki
                Uzun uzun anlatır neden kitap       olduğunu anlayınca, arbedede
                yaktıklarını. Yirminci yüzyılın     Beatty’i öldürür hem de “yakarak”.
                başlarında doğan sinema, radyo      Artık ülkede istenmeyen adam
                ve TV’nin kitlelere hitap etmeye    ilan edilmiştir. Kovalamaca başlar
                başladıkça basitleştiğinden; dergi ve   ve mekanik tazılar Montag’ı
                kitapların bir çeşit puding hazırlama   sokak ortasında öldürürler!
                yönergesi haline geldiğinden;       Televizyonlardan yansıyan “gerçek”
                klasik eserlerin 15 dakikalık radyo   budur. Aslında Montag kaçmayı
                oyunu, daha kısaltılıp 2 dakikalık   başarmıştır ancak iktidar bu
                kitap sütunu ve nihayet sözlük      bilgiyi topluma elbette veremez.
                sayfasında 10-12 satırlık özet      Algı yönetilmelidir. Düzmece bir    (ÜSTTE) FAHRENHEIT
                                                                                        451’İN 1953 TARİHLİ İLK
                olmalarından bahseder. Öğrenilecek   canlı yayında, önceden fişlenmiş   BASKISININ KAPAĞI.
                bilgiler kuşa dönünce okulların     bir “uyumsuz adam” oracıkta         (ALTTA) KİTAP ÜLKEMİZDE
                                                                                        DE BASILDI VE YILLARDIR
                kısaltıldığını, olayların bağlantılarını   infaz edilir. Yayın gerektiği kadar   ÇOK SATANLAR LİSTESİNİN
                kurmayı sağlayan felsefe, tarih ve   uzaktan yapılmıştır ve kimse gerçek   DEĞİŞMEZ BİR ESERİ.
                dil derslerinin kalktığını, disiplinin   kurbanın kim olduğunu öğrenemez;
                gevşediğini anlatır. Velhasıl kitap   zaten bilmek de istemez.
                satılmaz olunca, mevcutların da     “Gerçeğin taklidi” olan bu dünyadan
                yok edilmesinde sakınca kalmaz.     kaçış Montag’ı “kitap insanlar”ın
                Zaten kitaplarda yazılanlar insanları   olduğu kurtarılmış bölgeye kadar
                mutsuz etmektedir. Beatty’ye göre   götürür. Mümkün olduğunca
                kitap yakmak devlet sansürü         çok kitabın ezberlendiği bir
                değil, toplumun mutlu kalmak için   dünyadır burası. Boş bilgi değil,
                seçtiği yoldur.                     kitap yerleştirilerek “hapishane
                Gerçeğin yerine zihinlere nakşedilen   zihin”lerin özgürleştirildiği başka
                bu boş bilgilerin gayesini kavradıkça,   bir dünya... Kâğıda basılanlar yok
                Montag’ın içinde alevlenen bu “ateş”   edilse bile zihne nakşedilen kitaplar,
                sayesinde akıl hocası Faber ile yolları   o “kitap insan” hayatta kaldığı ve
                kesişir. Faber’in şu sözleri bambaşka   ezberindekilerini bir başkasına
                bir aydınlanma anıdır onun için:    ölmeden önce aktardığı sürece
                “Sana gereken kitaplar değil, bir   yaşatılmış olacaktır. Ta ki özgür bir
                zamanlar kitapların içinde olan     gelecek yeniden inşa edilene ve
                bazı şeyler. Aynı sınırsız ayrıntı ve   kitaplar tekrar basılana kadar.
                bilinç, radyo ve televizyonlardan   Fahrenheit 451 distopiktir ama
                yayınlanabilirdi, fakat yapılmıyor.   benzerlerinin aksine büyük
                Bilgiyi nerede bulursan al; eski    bir umut ışığı ile veda eder
                plaklarda, eski filmlerde ve eski   okuyucusuna. Kitapta açıkça
                dostlarda; onu doğada ara ve        söylenmez ama Montag’ın ülkesi
                onu kendi içinde ara. Kitaplar bir   muhtemelen atom bombası ile
                tür depo gibidir ve biz onlarda     yok edilir. İkinci Dünya Savaşından
                unutacağımızdan korktuğumuz         sadece 8 yıl sonra basılan bir kitapta
                şeyleri saklarız. İçlerinde büyülü bir   bunun ima edilmesi çok doğal.
                şey yoktur. Büyü, sadece o kitapların   Montag yani bu hikâyede özgür
                anlattıklarındadır.”                düşüncenin sembolü, insanlığı
                Montag, Faber ile özgür dünya       kurtarmanın tek yolunun “yeniden
                hayali kurarken bunu nasıl          başlat düğmesine” basılması
                başaracaklarını da konuşurlar.      olduğunu kabullenmek zorundadır.
                Faber “Oyunları bu dünyanın         İçi boşalan “özgürlük” ve
                fazlasıyla farkında olduğu için     “gerçeklik” yeni anlamlarla ancak
                yıllardır Pirandello’yu, Shaw’u veya   böyle dolabilir. Moderniteyi en kötü
                Shakespeare’i oynayamamış bir sürü   şekilde yorumlayıp çürümeyi seçen
                aktör dolaşıyor ortalıkta. Onların   toplum yok olurken, insanoğlunun
                                                    damıtılmış bilgisini zihinlerinde
                öfkesini kullanabiliriz. Kırk yıldır bir   saklayan “kitap insanlar” sayesinde,
                satır bile yazamamış tarihçilerin   yeni bir toplum “anka kuşu” misali
                dürüst öfkelerini de kullanabiliriz.   küllerinden tekrar dirilecektir.
                Doğru düşünme ve okuma sınıfları
                oluşturabiliriz.” dediğinde sansürün   Fahrenheit 451’in “birkaç dakikada
                kitap yakmakla sınırlı olmadığını,   okunabilecek özeti” bu.
                                                                                                                67
   64   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74