Page 31 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 7)
P. 31

Yaşam ile ölüm arasındaki çizgi: “kaygı”


           Kaygı, insanın temel yaşam duygusudur.   sonunu getirebilirdi. Bu şekilde kaygılı,   pençe divan durmak gerekirdi. Hiç hata
           Hayatını sürdürebilmek için uyum   alarm halinde olanlar yaşamlarına   yapmamak lazımdı. Gözleri dört açmak
           sağlama enerjisini oluşturur.      daha uzun süre devam ettiler. Kaygılı   gerekirdi. Hata yaptığın an öldürülebilir,
                                              olmayanlar, kafaya takmayanlar, bana   dayak yiyebilir, malını kaybedebilir veya
           Şimdi eski çağlara bir yolculuk yapalım.   bir şey olmaz diyenler ise gerçek tehlike   ömrünü zindanda geçirebilirdin.
           Doğada dolaşırken atalarımızı hayal   oluştuğunda hazırlıklı olmadıkları için
           edin. Her zaman alarm halinde      öldürüldüler ve yok oldular.      Sözün özü büyük büyük dedelerimiz
           olmalıydılar. Gözlerini tehlikelere karşı                            sürekli alarm halindeydiler. Kaygı
           dört açmalıydılar. Atalarımız duyarlı ve   Zamandaki yolculuğumuz devam   seviyeleri çoğu zaman yüksekti. Bu
           tetikte olmak zorundaydılar. Savaşmaya,   etsin ve 300-500 yıl önceye gidelim.   yüksek kaygı sayesinde hayatta
           kaçmaya ya da donup kalmaya hazırlıklı   Osmanlıyı düşünelim veya başka   kaldılar. Hayatta kalmak için kaygılı
           olmalıydılar. Kaygılı ya da stresli   krallıkları, ağalıkları, derebeylikleri   olmak gerektiğini öğrendiler. Bunları
           olmazlarsa her an avlanıp hayatlarından   hatırlayalım. Padişahın karşısında veya   çocuklarına ve torunlarına da anlatıp
           olabilirlerdi. Tek bir hata yaşamlarının   o dönemin ağası, paşası karşısında el   öğrettiler.







                                                                                     Kaygı duygusunu
                                                                                     yaşadığınız an
                                                                                     kendinize şunları sorun:


                                                                                     - Bu durumda olabilecek en
                                                                                     kötü şey ne?
                                                                                     - Yaşadığım bu duygu
                                                                                     durumsal mı genel mi?
                                                                                     - Kalıcı mı geçici mi?
                                                                                     - Bu durum için şu an yapmam
        “Kaygı” ne zaman yıkıcıdır?                                                  ya da yapmamam gereken ne?
                                                                                     - Aynı durumda bir yakınım
                                                                                     olsaydı ona ne tavsiye
                                                                                     ederdim?
           Kaygı geçmişten bugüne kadar “ya hep   bittiğine, hep mutsuz olunacağına,
           ya hiç”in yani yaşamın ya da ölümün   her şeyin sürekli ters gideceğine hatta
           belirleyicisi oldu. Hayatta olmayı veya   durumun ölümle sonuçlanacağına   Bu soruların yanıtları duruma
           olmamayı belirleyen duygu “kaygı” idi.   inanmanın sonucu olarak oluşur.   farklı açı ile bakmanızı,
                                                                                     yaşadığınız durumu
           O zaman işe yarayan ama şimdilerde   Bu inançlar ise gerçeği yansıtmaktan
           pek de işlevsel olmayan bu duygu,   uzaktır. Sınavı kazanamazsak, ödevi   yeniden değerlendirmenizi
           insanoğlunun teknolojisine ayak    veya görevi yetiştiremezsek, uçağa veya   sağlayacaktır.
           uyduramadı. Bugüne uyum            işe zamanında yetişemezsek, ödememizi
           sağlayamadı. Eski telefonlar vardı hatırlar   yapamazsak, işlerde aksilik olursa,
           mısınız? Çevirmeli olanlar; o telefonları   sevgilimizden ayrılırsak, işsiz kalırsak,
           bugün kullanabilir miyiz? Evet ama   maddi sorunlarımız olursa ölmeyecek,
           sadece kısıtlı alanlarda ve bazı işlemler   hayatta kalacağız. Bir süre mutsuz
           için kullanılabilirler. İşte kaygı da bugün   olacağız, sıkılacağız ama sonra mutlu
           bazı alanlarda ve kısıtlı işlevler için   olup ferahlayacağız. Sonra başka bir
           kullanılabilir bir duygudur. Pek çok şeyde   zaman yine sıkılacağız ve hayat böyle
           işe yaramaz hatta işimize engel olur hale   devam edip gidecek.
           gelmiştir.
                                              Sonuç olarak, günlük yaşamımızdaki
           Kaygı; saldırı veya kaza anında, doğal   çoğu kaygımızın sebebi beynimizin hâlâ
           afet sırasında bize yardımcı olabilir.   çağlar öncesi gibi düşünmesidir. Eski
           Enerji, güç ve cesaret verebilir. Hareket   köye yeni âdet getirmek kolay değildir.
           etmemizi sağlayarak ya da engelleyerek   İnsanoğlunun beyni hayatın hızına
           bizi tehlikeden koruyabilir.       yetişebilecek kadar hızlı değişemiyor.
                                              Ya hep ya hiç, ya yaşam ya ölüm
           Aynı kaygı; sınav öncesinde veya sınav   düşüncesi bugün “anksiyete” yani “kaygı
           anında, ödev veya görev yetiştirirken,   bozuklukları”na yol açıyor.    ATALARIMIZ SAVAŞMAYA, KAÇMAYA
           uçağa veya işe yetişirken, ödeme                                        YA DA DONUP KALMAYA HAZIRLIKLI
                                                                                   OLMALIYDILAR. KAYGILI YA DA
           yapmamız gerekirken (hele de para   Kaygı bizi harekete geçiriyor veya zararlı   STRESLI OLMAZLARSA HER
           azsa veya yoksa), düğün dernek işlerini   şeyler yapmaktan koruyorsa sağlıklı   AN AVLANIP HAYATLARINDAN
           ayarlamaya çalışırken, sevgiliden   kaygıdır. Hayatımızı olumsuz etkiliyor,   OLABILIRLERDI.
           ayrıldığımızda, işsiz kalma durumunda,   yapmamız gerekenlere engel oluyor,
           maddi sorunlar yaşarken, yani günlük   yapmamamız gerekenleri yaptırıyorsa
           yaşantımızda her şeyin tamamen     sağlıksız kaygı olarak tariflenir.
                                                                                                                29
   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36