Page 88 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 14)

v

FAS HER ANLAMDA GÖRÜLMEYE VE KEŞFEDİLMEYE DEĞER BİR ÜLKE.

Bazı yerler vardır, bir belgesel ya da ortaya. Belki de bu yüzden Fas pek çok
haberde görüldüğünde oralara gitmek dilde farklı adlandırılıyor çünkü birçokları
ve canlı canlı görmek için insanın yüreği için farklı çağrışımları var.
akar. Sahip olduğu harika manzaralara
ve dünyanın birçok kesimine “egzotik ve Bu egzotik ülkeye Arapça’da El-Mağrip
otantik” gelecek özellikleri ile o yer, insanı el Aqsa dendiğini söylemiştik. Avrupa
ilk uçağa atlamak için harekete geçirir. dillerinde ise Morocco ve türevleri
İşte cezbedici dokusu ile Fas, böyle bir kullanılıyor. Bu isim Latince’de Marakeş
memleket. şehrinin karşılığı olan “Morroch”
kelimesinden türemiş.
Kuzey Afrika’nın önemli Kökeni ise bölgede
bir noktasında yer yüzyıllardır yaşayan
alması sebebiyle tarih Berberilerin bu şehre
boyunca ilgi odağı olan “Tanrı’nın Toprakları”
bu coğrafya Akdeniz’in anlamına gelen Mur-
giriş kapısı âdeta. Akush ismini vermesi.
Hatta bir zamanlar Bizde “Fas” denmesinin
dünyanın en uzak ucu sebebi ise bir dönem
zannediliyor. Henüz bölgeye başkentlik
Amerika kıtasının GELENEKSEL FAS MİMARİSİNİN ETKİLEYİCİ BİR ÖRNEĞİ yapan Fes şehri. Hatta
keşfedilmediği Osmanlı’da giyilen ve
dönemlerde Fas’ın ötesinde sadece o dönem kültürel simgelerimizden biri
okyanus olduğu sanılıyor. Bu nedenle haline gelen feslerin kökeni de buraya
Arapça’da bu bölge El-Mağrip el Aqsa yani dayanıyor. Padişah 3. Selim döneminde
“Uzak Batı” adıyla anılıyor. Gelişen teknoloji
ve keşifler ile öyle olmadığı anlaşılsa da bu Nizam-ı Cedit orduları kuruluyor ve
Fas topraklarının popülaritesini azaltmıyor imparatorluğun her yerinden askerler
ve Doğu ile Avrupa arasındaki kapı olma alınıyor. Fas’tan gelen askerler bu başlıkları
önemini sürdürüyor. giydiğinden başkent İstanbul’da çok
beğeniliyor ve fes böylece markalaşıyor.
Bu önemli konumu Fas’ın kara bahtının
da sebebi zira tarih boyunca işgal ve Osmanlı demişken ilginç bir dipnotu
sömürgeye de açık hale geliyor. İlk eklemeden geçmeyelim. Osmanlı
çağlarda bu topraklara göçen Amazigh egemenliğine bir dönem girse de Fas,
adlı topluluklarla nüfus artışı yaşanıyor. dönemin cihan imparatorluğu için
Fenikelilerin ardından Roma’nın da bir vergi kaynağı olmaktan pek öteye
gelişi ile popüler bir bölge haline geliyor. geçememiş. Bu nedenle Osmanlı
Vandallar ve Vizigotların da bir dönem dönemine ait bir esere rastlamak zor.
hüküm sürdüğü Fas’ta Orta Çağ’da Araplar Öte yandan 44 yıllık Fransız sömürge
eliyle bir Müslüman hakimiyeti yaşanıyor. dönemi nedeniyle Fas’ta ciddi bir Fransız
Yüzyıllarca süren bu hakimiyet sonucu kültür egemenliği var. Hatta Fransızca
bölge Müslüman nüfusa ev sahipliği bugün bile okullarda zorunlu ders
yapsa da bir dönem İspanyol ve Fransız olarak okutuluyor, bazı yerel gazetelerde
sömürgesine giriyor ve bölgede bambaşka Fransızca da yer alıyor. Resmi dil Arapça ve
bir kültür egemen oluyor. Nihayet 1956’da Berberi olsa da Fransızca egemen bir dil
bağımsız olarak Fas Krallığı adını alıyor ve diyebiliriz. Dahası çok kültürlü Fas’ta halk,
Rabat şehri bu krallığın başkenti oluyor.
bir dönem İspanya sömürgesi olmaları
Tarihin acı faturasının olumlu yanı olarak nedeniyle İspanyolcaya, turizm nedeniyle
da yaşayış şeklinden mimariye kadar pek İngilizceye, dini ve kültürel geçmişleri
çok açıdan rengârenk bir ülke çıkıyor gereği Arapçaya da hâkim.
86