Page 12 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 13)
P. 12

v




                Mavi ışık ve melatonin          üzere birçok insan yapımı iç    ritmin düzenlenmesinde çok
                salınımında azalma              mekânda mavi ışık kaynağı       önemlidir. Gündüz saatlerinde
                                                vardır. En önemlisi masaüstü
                                                                                mavi ışığa maruz kalmak,
                Görünür ışık spektrumunun       ya da dizüstü bilgisayarların,   sağlıklı bir sirkadiyen ritmin
                en kısa dalga boylarına (ve en   akıllı telefonların ve diğer   korunmasına yardımcı olur.
                yüksek enerjiye) sahip mavi     dijital cihazların ekranları    Ancak gece geç saatlerde çok
                ışık ışınlarına bazen mavi-mor   önemli miktarda mavi ışık      fazla mavi ışık bu döngüyü
                veya mor ışık denir. Bu yüzden   yayar. Pandemi ile birlikte    bozabilir ve potansiyel olarak
                görünür ışık spektrumunun       insanların evden çalışması      uykusuz gecelere ve gündüz
                hemen ötesindeki görünmez       ve bilgisayar gibi diğer dijital   yorgunluğuna neden olabilir.
                elektromanyetik ışınlara        araçlarla daha çok haşır neşir   Melatonin, insan vücudunda
                ultraviyole (UV) radyasyon      olması mavi ışığa maruziyeti    doğal olarak bulunan ve
                denir. Mavi ışık genellikle     arttırmaktadır.                 uyku-uyanıklık döngüsünü
                              380 ila 500       Bazı çalışmalar mavi ışığa      düzenleyen bir hormondur.
                              nm arasında       çok fazla maruz kalmanın        Beynin hemen altında
                              değişen           retinadaki ışığa duyarlı        bulunan pineal bez ya
                              görünür           hücrelere zarar verebileceğini   da diğer adıyla epifiz
                              ışık olarak       göstermiştir. Bu, kalıcı görme   bezi tarafından salınır.
                              tanımlanır.       kaybına yol açabilen makula     Melatonin uyku-uyanma
                              Mavi ışık         dejenerasyonunu andıran         zamanlamasının yanı sıra kan
                              bazen mavi-       değişikliklere neden olabilir.  basıncının düzenlenmesi ve
                              mor ışığa                                         mevsimsel üreme dürtüleri
                              (yaklaşık         Kısa dalga boylu ve yüksek      gibi sirkadiyen ritim, yani
                              olarak 380 ila    enerjili mavi ışık diğer        günlük döngü ile değişen
                              450 nm) ve        görünür ışıklardan daha         faktörleri senkronize etmede
                              mavi-turkuaz      kolay dağıldığı için kolayca    önemli rol oynar.
                              ışığa (yaklaşık   odaklanamaz. Önemli             Aydınlık ve ışık ise melatonin
                              olarak 450        miktarda mavi ışık yayan        üretimini azaltır ve vücuda
                ila 500 nm) ayrılır. Dolayısıyla   bilgisayar ekranlarına ve diğer   uyanık olmaya hazırlanma
                tüm görünür ışığın yaklaşık     dijital cihazlara baktığınızda   sinyalini verir. Uyku sorunu
                üçte biri yüksek enerjili       dijital göz yorgunluğuna        olan bireylerde yaygın olarak
                görünür veya “mavi” ışık        katkıda bulunabilir.            düşük melatonin seviyeleri
                olarak kabul edilir.            Öte yandan araştırmalar,        görülebilir.
                Başlıca mavi ışık kaynağı       yüksek enerjili görünür ışığın   Pandemi döneminde evde
                güneş ışınlarıdır ve gün        uyanıklığı artırdığını, hafızaya   bilgisayar başında gece geç
                ışığında açık havada olmak      ve bilişsel işleve yardımcı     saatlere kadar çalışmak mavi
                çoğumuzun mavi ışığa en         olduğunu ve ruh halini          ışığa maruziyeti arttırarak
                fazla maruz kalma şeklidir.     iyileştirdiğini göstermiştir.   uyku düzenimizi bozabilir.
                Ancak floresan ve LED           Ayrıca mavi ışık vücudun        Bundan dolayı bazı dijital
                aydınlatma ve düz ekran         doğal uyku/uyanıklık            cihazlarda gece modu
                televizyonlar da dahil olmak    döngüsü olan sirkadiyen         geliştirilmiştir.




                                                                                  Göz travma
                                                                                  oranının artması
                                                                                  Koronavirüs karantinası
                                                                                  tahmin edilmeyen
                                                                                  bir sonuca daha yol
                                                                                  açtı. İngiltere’de bir
                                                                                  hastanede kendin yap
                                                                                  projelerinden kaynaklı
                                                                                  göz yaralanmaları ve
                                                                                  operasyon gerektiren
                                                                                  yaralanma şiddetinde
                                                                                  artış tespit edildi.
                                                                                  Sonuç olarak, hastane
                                                                                  insanların kendin yap
                                                                                  aktiviteleri ve bahçe
                                                                                  işleri sırasında güvenlik
                                                                                  gözlükleri veya
                                                                                  koruyucu gözlükler
                                                                                  gibi göz koruması
                                                                                  kullanmalarını tavsiye
                                                                                  etmektedir.

      10
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17