Page 83 - Çağın Göz E-Dergi Sayı 01

Çok yönlü bir sanatçı

Joan Miró’yu sıradan sanatçılardan ayıran bazı özellikleri vardı ki bunlar dönemin önde gelen
sanatçılarıyla arasında büyük bir fark oluşturuyordu. Örneğin 1920’de ilk kez Paris’e gittiğinde
tanıştığı Picasso’dan farklı olarak soyut kavramları çizgisellik yerine renklerin etkin kullanımına
ağırlık vererek yorumluyordu. Ama en büyük özelliği resimle sınırlı kalmaması, seramik, heykel,
grafik, fotoğraf ve kısa film gibi görsel sanatlarda da oldukça başarılı eserlere imza atmasıydı.

20 Nisan 1893’te Barselona’da dünyaya gelen Joan Miró istemez onu da etkiledi ve 1936’da İspanya’yı terk etmek
Ferra, tutucu bir aileye sahipti ve değerlerine bağlı bir Katalan zorunda kaldı. Memleketine olan sevgisini neredeyse her
olarak yetiştirilmişti. Fakat küçük yaşta ilgi duymaya başladığı eserine yansıtan Miró, katalan köylüsüne adanmış nice eserini
ressamlığı, 14 yaşında Barselona’daki La Lonja’s Escuela “öze dönüş” olarak nitelendirmiştir. İspanya’ya 1941’de geri
Superior de Artes Industriales y Bellas Artes (Güzel Sanatlar dönen sanatçı, aynı tarihte New York’taki Modern Sanatlar
ve Endüstriyel Sanatlar Okulu)’nda geliştirmeye karar Müzesi’nde ilk retrospektif sergisini açtı. Joan Miró’yu diğer
verdikten sonra pek çok değer yargısının değiştiğini söylemek sanatçılardan ayıran özelliklerinden birisi de tuval dışında
mümkün. Burada geçirdiği üç yılın ardından, aynı kurumda birçok zeminde çalışıyor olmasıydı. Örneğin seramik alanında
memur olarak görev yapmaya başladı. Sanat çalışmalarını Josep Lloerns y Artigas’la birlikte çalıştı. Bunun yanında
memuriyetin yoğun çalışma temposunda yürütemediğine baskı alanında da epey faaliyet gösterdi. Öyle ki bu iki alanda
karar verdikten sonra bu görevi bıraktı ve 1912-1915 yılları yaklaşık dört sene çalıştı. 1954’deki Venedik Bienali’nde
arasında Barselona’daki Francesc Gali’s Escola d’Art isimli grafik dalında büyük ödüle layık görüldüğü çalışması 1955’te
sanat okuluna devam etti. Bir sanat galerisi sahibi olan José Kassel’de yapılan ilk Documanta Fuarına dahil edildi. Bundan
Dalmau’nun teşvik ve ısrarları sonucunda ilk sergisini 1918 üç yıl sonra Paris UNESCO Binası’ndaki eseri ile Uluslararası
yılında Barselona’da açtı. Guggenheim Ödülünü alan Miró, ertesi yıl tekrar resim
yapmaya başladı. 1960 yılında ise yine farklı bir alan olan
1920’de ilk kez gittiği Paris’te çıktığı bir gezinti sırasında heykeltıraşlığa yöneldi. Miro’nun retrospektifleri, Paris,
Pablo Picasso ile tanışan Miró, zamanının büyük bir bölümünü Musée National d’Art Moderne ve Grand Palais’de yer aldı.
Paris’te geçirmeye karar verdi. Burada tanıştığı Max Jacob,
Pierre Reverdy ve Tristan Tzara ile Dada hareketine katıldı. Miró, bugün dünyanın en prestijli futbol kulüplerinden biri
olan Barcelona’nın amblemini de tasarlamıştır. Eserlerinin
1925’te Paris’teki Galeri Pierre’de açtığı ilk sergisi büyük bir çoğunda “kadın, güneş ve kuş” üçlemesini barındıran sanatçı,
sürrealist hareket olarak yankı buldu.
geniş bir spektrumdaki sanat eserleri arşivine fotoğraf ve kısa
Tüm bunların yanında İspanya’da devam eden iç savaş ister metrajlı filmler de eklemiştir.

O üç çizgiyi çekince ruhum neşeye kavuştu.
Bir kuş misali havalandım.

Her tablosu 4 x 5 metre boyutunda bir triptik (yan yana ve birbiriyle ilişkili üç resmin oluşturduğu pano
şeklindeki hareketli grup resim) oluşturan sanatçının en bilinen eserlerinden “Mavi” serisinde her bir
tabloda, tabloların kenarlarına değmeyecek şekilde biri dikey biri yatay biri de çapraz olmak üzere üç
çizgi bulunmaktaydı. Eseri görmeye gelenlere bu eserle alakalı şöyle bir açıklaması olmuştur: “Belki o
3 çizgiyi çekmek 10 dakikamı aldı. Ama ben onları aylarca, senelerce kurguladım... Ruhum çok kendini
dinledi, içimde sıkıntının kara bulutları toplandı. Tansiyonum arttı, basınç altındaydım. O üç çizgiyi
çekince ruhum neşeye kavuştu. Bir kuş misali havalandım.”

Görsel sanatın pek çok alanında dahiyane eserler yaratan, yansıttı. Çarpıtılan hayvansal formların şekilleri, organik
birçok sanatçıya farklı bir pencere açarak ilham kaynağı olan şekiller ve garip geometrik inşayı rüya ikonları gibi
Juan Miró, 25 Aralık 1983’te İspanya’nın Palma de Mallorca resimlerine aktardı.
şehrinde hayata veda etti. Hayatı boyunca o kadar çok eser verdi ki, bugün herhangi bir
Onun geliştirdiği dağınık kolaj ve kompozisyon ile resim yerden alacağınız bir modern resmin ona ait olma ihtimali çok
yeni bir hayat buldu. Gerçeküstü şiirselliği resimlerine yüksektir.
81