Page 76 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 9)

v

SOLDAKİ FOTOĞRAF, TAMAMEN
ÇÖPLERDEN OLUŞAN VE
SÜREKLİ BÜYÜYEN BİR ADAYA
AİT. DENİZLERDEKİ PLASTİK
KİRLİLİĞİNİN OLUMSUZ ETKİSİ
SADECE BU DEĞİL. KÜRESEL
ATIK DÖNGÜSÜNDE DENİZLERE
AKAN PLASTİK YIĞINLARI,
GEZEGENİ PAYLAŞTIĞIMIZ DİĞER
CANLILARI DA TEHDİT EDİYOR.
(ALTTAKİ GÖRSELLER: WWF)

DENIZLERIMIZ ÖLÜYOR,

DENIZ YAŞAMI YOK OLUYOR

Denize atılan bir kâğıt 2 hafta, bez elindeki pet şişeyi denize atsaydı Çünkü deniz kaplumbağaları
parçası 1-5 ay, ip-urgan 1 yıl, boyalı o pet şişe bugünlerde yeni poşeti denizanasına benzetip
bir tahta ise 13 yılda yok oluyor. yok olmuş olacaktı. Neyse ki o yemeye çalışıyor. Maalesef bu
Ancak biyoçözünür olmadığı zamanlar pet şişe yoktu. sırada birçoğu boğularak ölüyor.
için plastikler en büyük kirletici
konumunda. Dünya genelinde denizlere karışan Türkiye kara
yıllık plastik atık miktarı 10 ila 20
Yukarıdaki büyük fotoğraf, Pasifik milyon ton. Yani her yıl milyonlarca listede
Okyanusu’nda bir adaya ait. ton atık için yeni bir 450 yıllık kum
Ancak bu bildiğimiz adalardan saati akmaya başlıyor. Bu çöplerin 2018 yılında WWF’in bir raporuna
değil. Akıntının etkisiyle bir araya çoğunluğunu pet şişeler, naylon göre Akdeniz, kirlilik seviyesi
toplanmış plastiklerden oluşan bir torbalar ve balıkçı ağları oluştursa en yüksek denizlerden biri ve
çöp yığını. Hawaii ve Kaliforniya da esas tehlikeyi 5 mm’den küçük bu atıkların yüzde 95’ini plastik
arasında bulunuyor ve sürekli mikroplastikler oluşturuyor. oluşturuyor. Daha vahim bir tespit
büyüyor. Üstelik bu kâbus gibi var: Akdeniz’e en fazla plastik
adadan tam 5 tane var. Bu miktarda plastiğin denizlere atık Türkiye’den atılıyor. Günde
karışıyor olması yalnızca bizi
Akdeniz Havzası'nda 4 değil, gezegeni paylaştığımız 144 ton ile bu utanç listesinin ilk
metrekareye 1 plastik atık düşüyor. diğer canlıları da tehdit ediyor. sırasındayız. Yani Akdeniz açıklarını,
Hatta derin deniz örneklerinin Hatta onlar için tehlike ölümcül deniz tabanını ve kıyılarını kirleten
yüzde 92,8’inde plastik saptanmış. boyutlarda. Hayvanlar denizlerdeki atıkların başlıca kaynağı biziz. Bizi
Bu rakamın büyük kısmını 2 dakika plastik atıklar yüzünden 126 ton ile İspanya, 90 ton ile İtalya
kullanıp attığımız tek kullanımlık yaralanabiliyor, boğulabiliyor, takip ediyor. Rakamlar ürkütücü.
plastikler oluşturuyor. vücudunu saran plastikle Ülkemizde nüfus hızla artıyor.
büyüyenler ise şekilsiz canlılara Yani yakın gelecekte bu rakamın
Denizde plastik poşet 20, plastik dönüşüyor. katlanarak artması işten bile
bardak 50 ve misina 600 yıl
süreyle çözünmeden kalıyor. Miktarı rekor seviyelere ulaşan değil. Tabiri caizse her geçen
gün çöpümüz artıyor ama “çöp
Genel kategoride plastiğin yok küçük ve sinsi mikroplastikler kutumuzun” hacminde bir
olması ise 450 yılı buluyor. Bu ise besin zincirinin bir parçası değişiklik yok.
sürenin uzunluğunu zihnimizde haline gelmiş. WWF-Doğal Hayatı
şu şekilde canlandırabiliriz: Babası Koruma Vakfı’na göre her iki Dünyada her yıl denizlere atılan
Kanuni Sultan Süleyman’dan deniz kaplumbağasından birinde 10 ila 20 milyon ton plastik atığın
tahtı devralan padişah II. Selim plastiğe rastlanıyor ve bunların deniz ekosistemlerine verdiği
boğazı saltanat kayığı ile geçerken içerisinde poşetin oranı çok yüksek. ekonomik zarar ise 13 milyar dolar.
74