Page 90 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 13)
P. 90

v





























         Demir kule hızla yükseliyor


         Eyfel’e özgün tarzını kazandıran   oluşturan, kabul edilemez bir   ve bozucu olarak gördüğü işlev
         hâkim metal görünüş aslında      yapı olarak tarif ediliyordu.     oldu. İstihbarat örgütü kuledeki
         yalnızca bir tasarım tercihi     Fransız şair Verlaine kulenin şehri   bu altyapı sayesinde düşmanın
         değildi. Çelik endüstrisi o yıllarda   “çirkinleşmeye” mahkum ettiğini   şifreli mesajlarını çözme şansını
         hızla gelişiyordu ve malzeme     söylemişti. Ünlü Fransız romancı   da yakalamıştı. Orduya bu yararı
         seçimini güçlü şekilde etkiledi.   Guy de Maupassant ise kuleyi    sayesinde kule nefret odağı
         Demir büyük miktarlarda          görmeye bile dayanamadığı         olmaktan çıkmaya başladı.
         üretilirken fiyatı uygundu, bu da   için Eyfel’in restoranında yemek
         Eyfel Kulesi gibi heybetli yapıların   yiyordu. Benzer görüşleri   Düşman işgalinde
         inşasına izin verdi. Yay şeklindeki   paylaşan Parisliler ondan “ızgara,   direnişin sembolü oldu
         kemerleriyle sergi alanına giriş   fabrika bacası, trajik bir sokak
         kapısı olarak da kullanılacak olan   lambası, devasa iskelet” diye   Eyfel Kulesi Fransız ve İngilizlerin
         kule mühendislik ve sanatın      bahsetmeye başlamışlardı.         Nazi Almanya’sına karşı en büyük
         müthiş birlikteliğinin yanı sıra   Yine de içleri biraz olsun rahattı   zaferlerinde kilit rol oynamıştı.
         sanayi ve bilim yüzyılını da     çünkü nasıl olsa geçici bir yapıydı   Bunun tek sebebi de istihbarata
         sembolize edeceği için dönemin   ve inşa sebebi olan fuardan       verdiği destek değildi.
         olanakları ve yaratıcılığın sınırları   yirmi yıl sonra sökülecekti. Öte   Alman işgali sırasında Hitler
         zorlandı.                        yandan sabırsız bazı kentliler    Paris’e gelmişti. Kentte mutlak

         Ocak 1887’de başlayan inşaat     derhal yıkılması için kampanya    hakimiyeti ilan edercesine
         büyük bir azimle iki yıl gibi kısa   başlatmışlardı.               verdiği pozlardan birinde Eyfel’i
         bir süre zarfında tamamlandı     Gustave Eiffel’in gönlü biricik   arka planda tüm görkemiyle
         ve kule 31 Mart 1889’de açıldı.   eserinin ömrünün yirmi yılla     görmek mümkün. Fakat gezisi
         Gustave Eiffel, 1.665 basamağı   sınırlı olmasına elbette razı     esnasında Eyfel’in asansör
         tırmanarak en tepeye çıktı ve üç   gelmiyordu. Ona yeni işlevler   kabloları bilerek kesilmişti. Hitler
         renkli Fransız bayrağını zirveye   kazandırıp başka anlamlar       kuleye çıkmaya niyetlenseydi
         yerleştirdi.                     yüklemek gerekiyordu ve           dahi 1.665 basamak tırmanması
                                          nihayetinde devasa bir radyo      gerekecekti. Bu da Paris’in
         Fransızlar onu hiç               antenine dönüştürüldü.            aksine Eyfel’in ele geçirilemediği
         sevmemişlerdi                    Eiffel bununla yetinmeyerek       şeklinde yorumlanmıştı. Hitler,
                                          kulenin bilime de faydası         Eyfel dahil tüm şehrin yıkılmasını
         Bugün Parisliler görkemli Eyfel   dokunabileceğini kanıtlamak için   emretti. Neyse ki, aklı başında
         Kulesi ile gurur duyuyorlar.     burada rüzgâr hızı   ve direnci   bir komutan bu emri yerine
         Ancak bütün kente tepeden        üzerine çalışmalar                getirmedi.
         bakarak şehrin en sembolik       ve meteorolojik
         noktası haline gelen yapının ilk   deneyler                                        Böylece,
         yılları oldukça zorlu geçiyordu.   yapılmasına                                     sadece güzel
         Hatta inşaat bittiğinde çoğu     öncülük etti.                                    bir anıt olarak
         Parisli ondan ölesiye nefret                                                      değil, güçlü bir
         etmişti. Onu iğrenç ve çirkin bir   Ancak                                         zafer sembolü
         yapı olarak gören insanlardan    sonunda onu                                     haline gelen
         çok sayıda eleştiri almıştı.     sökülmekten                                     Eyfel yıkılmaktan
                                          kurtaran şey,                                  kurtuldu ve 132
         Sanat camiası, Eyfel’i yermek    antenlerin                                     yıldır Fransa’nın
         için kamuoyu ile bir mektup      Birinci                                        en değerli
         bile paylaşmıştı. Klasik ve zarif   Dünya Savaşı                               mülklerinden biri
         Paris şehrini gölgede bırakan    sırasında                                     olarak hâlâ dimdik
         ve imajına tam bir tezat         sinyal kesici                                 ayakta.
      88
   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95