Page 66 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 13)

v
Karanlıktan Ay ışığına uzanan yolculuk

Katherine Johnson

20. yüzyılın başları. Bir siyahi için önceki havacılık kurumu olan
Amerika’nın cehennem gibi bir NACA’da çalışmaya başladı. Henüz
yer olduğu zamanlar. Irkçılık had bilgisayarlar icat edilmemişti. Bu
safhada ve siyahi Amerikalılar yüzden o ve arkadaşlarının görevi
beyazların çoğunlukla psikolojik, yer hesaplamalar yapmaktı. Johnson
yer fiziksel şiddetinin tehdidi altında. kendilerini “etekli hesap makineleri”
Irkçılığın yanı sıra cinsiyetçiliğin de olarak adlandırıyordu.
yoğun olduğu bir dönem.
Çalıştığı yerde de ırkçılığa ve
Böyle bir zamanda, 1918’de dünyaya cinsiyetçiliğe maruz kaldı. Takdir
gözlerini açtı Katherine Johnson. göremediği başarıları başkaları
Çocukluk çağından itibaren sayılara tarafından sahipleniliyordu. Yılmadı
çok ilgi gösterdi. Bu dönemi ve çalışmaya devam etti. NASA’nın
“Sayılabilecek her şeyi saydım. Apollo 11 ve Merkür projelerinin
Yoldaki basamakları, kiliseye çıkan başarıyla sonuçlandırılmasını
basamakları, yıkadığım bulaşıkları ve sağlayan ekipteydi. Yalnızca
gümüş eşyaları...” şeklinde özetliyor matematik değil analitik geometri
Johnson. Matematiğe sevgisi bilgisi ile de ön plana çıktı ve
öğretmenlerinin ilgisini çekiyordu yörünge hesaplamalarını yaptı.
ve henüz 10 yaşındayken onun lise Johnson’ın da sayesinde tarihte ilk
eğitimi alması gerektiğini söylediler. defa Ay’a ayak basıldı.
Maddi durumu yetersiz olduğundan Ömrüne büyük başarılar sığdıran
aralarında para toplayarak onu liseye Johnson 2015’te Başkan Barack
gönderdiler.
Obama tarafından bir sivil
KATHERINE JOHNSON’IN BAŞARISI Liseden sonra Batı Virginia vatandaşın alabileceği en yüksek
2016 YAPIMI HIDDEN FIGURES ADLI
FİLME DE KONU OLDU. UZAY YARIŞINI Üniversitesi’ne gitti. Yaşıtlarından ödül olan Başkanlık Özgürlük
KAZANMAK İÇİN ÇABA GÖSTEREN o kadar ileriydi ki Batı Virginia Madalyası’na layık görüldü. Hayatı
NASA’DA GÖREVLİ OLAN KATHERINE
JOHNSON, DOROTHY VAUGHAN VE Üniversitesi’nin kabul ettiği üç boyunca ırkçılığa ve cinsiyet ayrımına
MARY JACKSON ADLI ÜÇ AFRO- siyahi öğrenciden biri oldu. Okulu karşı mücadele etti ve benzer
AMERİKAN BİLİM KADINININ HİKÂYESİ
BEYAZ PERDEYE YANSITILDI. 18 yaşında tamamladı ve NASA’dan zorlukları yaşayanlar için umut oldu.
Göklere ismini yazan Türk

Vecihi Hürkuş

O bir vatan sevdalısı ve çağının yani denetim yapıp ona ruhsat verecek
ötesinde bir beyindi. Yaptığı her şeyi kimse yoktu. Vecihi Hürkuş izinsiz uçuş
vatanı için, Türk havacılığının gelişmesi yaptığı gerekçesiyle devlet tarafından
için yaptı. Yaşadığı çağda çoğunlukla cezalandırıldı. İlk Türk uçağını yaptığı
kıymeti bilinemedi. Buna rağmen için tebrik beklerken 15 gün hapis
ülkesine küsmedi. Yalnızca uçmak, cezası aldı. Uçağına da el kondu.
daha ileriye gitmek ve öğrendiklerini Pes etmedi. Kadıköy’de atölye kiraladı
gelecek nesillere aktarmak istedi.
ve yalnızca üç ay içinde “VECİHİ-
Vecihi Hürkuş 1896’da İstanbul’da XIV” adını verdiği uçağı üretti. Ancak
doğdu. Birinci Dünya Savaşı’na hâlâ ruhsat verecek bir kurum
katıldı. Yaralandıktan sonra İstanbul’a yoktu ve bu yüzden İktisat Bakanlığı
dönerek Tayyare Mektebine girdi ve ona Çekoslovakya’dan sertifika
pilot oldu. Savaş sırasında pilot brövesi almasını söyledi. Vecihi Hürkuş uçağı
aldı ve Ruslara karşı başarılı taarruzlar parçalara ayırdı ve bir trene yükleyip
gerçekleştirdi. Hatta kendisi düşman Çekoslovakya’ya gitti. Orada büyük ÜSTÜN YETENEKLİ BİR
PİLOT, BAŞARILI BİR UÇAK
uçağını düşüren ilk pilot. Ruslara ilgi gördü. Hatta gösteri uçuşu MÜHENDİSİ, HAVACILIĞA
ÂŞIK BİR İDARECİ OLARAK
esir düştü ve Hazar Denizi’ndeki yapacağı zaman sokaklara “Yaşasın YAŞAYAN, KURTULUŞ
Nargin Adası’na hapsedildi. Buradan Türk Tayyareciliği” yazan bildiriler bile SAVAŞI’NDA BAĞIMSIZLIĞIMIZ
yüzerek kaçıp yurda döndü. 9. Harp astılar. İÇİN MÜCADELE VEREN
VECİHİ HÜRKUŞ’UN ANILARI,
Tayyare Bölüğü’nde iken bir avcı TARİH KİTAPLARINDA
RASTLANMAYAN GERÇEKLERİ
uçağı tasarladı. Mondros nedeniyle Uçağı ile yurda döndükten sonra, GÜN IŞIĞINA ÇIKARIYOR.
gençler yetiştirmek için Türkiye’nin
bu çalışma yarım kaldı. Kurtuluş ilk sivil havacılık okulunu kurdu. Hatta
Savaşı’nın ilk ve son uçuşunu yaptı.
Mustafa Kemal Atatürk manevi kızı
Savaştan sonra İzmir’de yeni pilotlar Sabiha Gökçen’i bu okula yazdırdı.
yetiştirmeye başladı. 1923 yılında Burada öğrencileri ile “VECİHİ-
Yunanlardan ele geçirilen motorlar ile KXV” ve “VECİHİ-KXVI” adlı uçakları
ilk Türk uçağını yaptı. Adını “VECİHİ- geliştirdiler. Ancak devlet okulun
K-VI” verdiği uçakla uçuş yaptı ancak verdiği diplomaları geçersiz saydı ve
bu ona çok pahalıya mal oldu. O okul maddi imkânsızlıklar nedeniyle
tarihlerde ülkede havacılıktan anlayan, kapatıldı.
64