Page 51 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 7)
P. 51
“Beni ödüle
Sigaraya karşı savaş götüren
Çocukluğundan beri birçok alanda mücadele eden Aziz Sancar, bilimsel Atatürk’ün
çalışmalarına büyük bir hızla devam ederken, sigaraya karşı yürütülen
savaşta ise cephede ön öndeki isimlerden biri. Son olarak ekibiyle ve Türkiye
beraber sigaranın DNA’ya verdiği zararı yüksek çözünürlüğe sahip bir
haritayla görselleştiren Aziz Sancar, elde ettikleri verilerin, sigaranın
sağlığa verdiği zararlar konusunda farkındalığı arttıracağını düşünüyor. Cumhuriyeti’nin
yaptığı eğitim
devrimidir.
ABD’de zorlu günler
Dolayısıyla
Birincilikle mezun olduğu İstanbul Gücünü tekrar toplar, tıp alanındaki
Üniversitesi Tıp Fakültesi’ndeki günleri çalışmalarına devam eder ve İngilizce
ve tıp hizmetinin ardından 1971’de NATO konusunda eksiklerini giderir. 1973’te bu ödülün
bursu kazanan Aziz Sancar, doktora Teksas Üniversitesi’ne kabul edilir ve
araştırmasını sürdürmek için Amerika hemen ardından Dr. Claud S. Rupert’in sahibi Atatürk
Birleşik Devletleri’ne gider. Johns laboratuvarına katılır.
Hopkins Üniversitesi’nin biyokimya DNA tamir mekanizmalarının babası ve Türkiye
doktora programına kabul edilen bilim olan Dr.Rupert’la beraber laboratuvar
insanı, o günlerde uyum sorunuyla ortamında çalışma fırsatı yakalayan Aziz
karşı karşıya kalır. “Karşılaşacağım Sancar, fotoliyaz olarak adlandırılan Cumhuriyeti’ni
problemlere tamamen hazırlıksızdım. bir enzimin genini klonlarken, genetik
İngilizce eksikliğim nedeniyle profesörler mühendisliğiyle bu geni bakterilerde çok temsil eden
ve öğrenci arkadaşlarımla iletişim yüksek oranlarda çoğaltır, saflaştırır ve bu
kuramıyordum. Kendime güveniyordum genin mekanizmasını tanımlar. Fotoliyaz Anıtkabir
ancak insanlar benden sakınıyorlardı. enzimi, ultraviyole ışığı yardımıyla
Yalnız kaldım ve 1972 yılında Savur’a DNA’nın onarımını sağlar. Bu buluş ile
döndüm” diyen Sancar için aslında Aziz Sancar, doktora derecesini 1977’da Müzesi’dir”
geri dönüş bir teslim olma değildir. almayı başarır.
Aziz Sancar
Nobel’e giden yol
Bu başarısının ardından 1977-1982 Sancar, Kuzey Carolina Üniversitesi
yılları arasında Yale Üniversitesi Tıp Sarah Graham Kenan Biyokimya ve
Fakültesi’nde çalışmalarına devam eden Biyofizik Programı’nda profesör olarak
Sancar, fotoliyaz enzimi çalışmalarına bilime katkılarını sürdürüyor.
“Okuyun, başka bir meslek bulun” ara verip nükleotid kesim onarımı
araştırmalarına başlar. DNA onarımı “Beni ödüle götüren
dalında doçentlik tezini de bu sürede Atatürk’ün ve Türkiye
tamamlar.
Cumhuriyeti’nin yaptığı
DNA onarımı, hücre dizilimi, kanser eğitim devrimidir”
tedavisi ve biyolojik saat üzerinde
çalışmalarını sürdüren Sancar, şu İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nin Aziz
ana kadar 415 bilimsel makale ve Sancar’a layık gördüğü Nobel Kimya
33 kitap yayınladı. Sancar, DNA’nın Ödülü, Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümü
onarılması ile ilgili yaptığı çalışmalardan olan 10 Aralık’ta, İsveç Kralı XVI. Carl
dolayı Amerikalı Paul Modrich ve Gustaf tarafından takdim edildi.
İsveçli Tomas Lindahl ile birlikte 2015 Başarılı bilim insanı, “Beni
Nobel Kimya Ödülü’ne layık görüldü. ödüle götüren Atatürk’ün ve
Bu üç araştırmacı, 30 yıldan uzun Türkiye Cumhuriyeti’nin yaptığı
süre birbirlerinden bağımsız olarak eğitim devrimidir. Dolayısıyla bu
ve büyük oranda bakteri hücreleri ödülün sahibi Atatürk ve Türkiye
üzerinde çalışmıştı. Sancar nükleotid Cumhuriyeti’ni temsil eden Anıtkabir
kesim onarımı alanında buluşlar Müzesi’dir” diyerek Nobel Ödülü
gerçekleştirirken, Lindahl ve Modrich madalya ve sertifikasını Anıtkabir’e
diğer DNA onarımı mekanizmaları ve teslim etti. Ödül, Anıtkabir’deki Atatürk
yanlış eşleşme onarımını keşfettiler. ve Kurtuluş Savaşı Müzesi’nde kendisine
1997 yılından bu yana biyokimya ve ayrılan özel alanda sergilenmeye devam
biyofizik çalışmalarıyla tanınan Aziz ediyor.
49