Page 91 - Özel Çağın Göz Hastalıkları Hastanesi - E-Dergi (Sayı 5)
P. 91

Özsaygı; kişinin kendi benliğini nasıl   asosyal davranışlar, başkalarına bağımlı
           algıladığı, hangi yönlerine ne kadar   yaşama, kronik depresyon, aşağılık
           değer verdiği ve ne denli saygı duyduğu   ya da üstünlük kompleksi, egoizm gibi
           ile alakalıdır. Özsaygı sahibi insanlar,   özelliklerin altında bu tür tutumların
           kendilerine eleştirel bir göz ile bakarak   yattığı uzmanların ortak görüşüdür.
           iyi oldukları yönlerini fark eder ve
           bu yönlerini ön plana çıkarırlar. Kötü   Özsaygıyı geliştirmek
           yönlerini ise geliştirmek için çaba
           gösterirler. Bu iki yönlü süreç kişinin   mümkün
           kendini bilmesini ve sahip olduğu
           kapasiteye saygı duymasını sağlar. Bu   Bu noktada öncelikli adım “farkındalık”
           da doğal olarak özgüveni geliştiren bir   olmalıdır. İnsan, olumlu ya da olumsuz
           çabadır.                           tüm özelliklerinin farkında olmalı ve
                                              gelişimini bunları göz önünde tutarak
           Özsaygısı yüksek insanlar sorumluluk   yönlendirmelidir. Örneğin mükemmel
           sahibidirler ve kendi benlikleri ile   bir insan olduğunuzu kendinize sürekli
           barışıktırlar. Bu sevgiyi elbette “kendini   söyleyebilirsiniz, ancak gerçekten
           beğenmişlik” ile karıştırmamak     inanmıyorsanız bu telkinlerin bir anlamı
           gerekir. Çünkü narsizm insanın     olmayacaktır. Hatta bu çelişki kendinizi
           kendi olumsuz yönlerini görmesini   daha kötü hissetmenize yol açabilir. Bu
           engelleyen bir özelliktir. Narsist   yüzden farkındalığınızı geliştirmeniz
           insanlar kendilerinde hiçbir kötü özellik   önemli bir adımdır.
           bulamazlar. Özsaygı ise bunun tam
           aksine, kişinin kendini bütün iyi ve kötü   Hangi alanlarda iyi olduğunuzu,
           özellikleri ile sevmesini, bu sevginin   neleri başarıyla yapabildiğinizi,
           sonucunda kendine güven duymasını   yeteneklerinizi belirlemek ikinci   Özsaygınızı
           ve toplumdaki yerini daha iyi bilen bir   adımdır. Alacağınız bir kararın,
           birey haline gelmesini sağlar. Çünkü   atacağınız bir adım ya da     yükseltmek için
           bu bir “değerlilik” ve “yeterlilik”   girişeceğiniz bir işin doğru ya da
           duygusudur.                        yanlış olduğunu sizden daha iyi
                                              kimse bilemez. Çünkü kendinizi     birkaç ipucu:
           Kişisel gelişim uzmanları da       en iyi siz tanırsınız. Başarılı
           verdikleri seminer ve derslerde bu   yönlerinizi ortaya çıkarabilecek
           konuya eğilmekte ve kişinin kendi   bir işe odaklanmak her zaman      Kendinizi sevmeyi öğrenin. Sevilecek
           potansiyelinin farkına varmasını   kendinizi olan saygınızı artıracaktır.  yönlerinizi sıralasanız (buna önemsiz
           sağlamaya çalışmaktadır. Özsaygı                                       gördüğünüz detaylar da dahil),
           sahibi olabilmek, kendini birçok   Yetenekli olduğunuz işe             listenin ne kadar uzun olabildiğine
           açıdan geliştirmeye başlamanın ilk   yöneldiğinizde ve bu işte başarılı   şaşırabilirsiniz.
           adımı sayılabilir. Örneğin hayatında   olduğunuzda, bu işe daha hevesli
                                                                                  kaçının. Unutmayın ki siz insansınız ve
           aldığı kararlarda ve girişimlerde   bir şekilde sarılacaksınız. Çünkü   Kendinizi acımasızca eleştirmekten
           cesur olmak ve bu cesaretini en iyi   bu sizin kendinizi gösterdiğiniz bir   hata yapabilirsiniz. Bu hataların sizde
           şekilde sergilemek manasına gelen   alan olacak. Bu yüzden yeteneğinizi
           özgüvenin temelinde de özsaygı     sergilemekten korkmayın.             derin yaralar açmasına izin vermeyin.
           vardır. Bu nedenle uzmanlar kişinin   Alanlarında en başarılı insanlar bile   Hatalarınızı görmezden de gelmeyin.
           kendini gerçekleştirmesinde özsaygının   belirli dönemlerde hata yapmışlardır.   Onlarla yüzleşin.
           öneminin altını çizer.             Önemli olan bunlara rağmen yaptığı
                                              işi ısrarla sürdürmek ve başarılı    Değer verdiğiniz insanlarla dolu bir
           Özsaygı eksikliğinin               olmayı amaçlamaktır.                  çevreye sahip olun. Kaliteli bir çevre,
                                                                                    kaliteli bir karakter demektir. Bu
           kaynağı çocuklukta                 Yeteneğinizi gösterebildiğiniz bu     da kendine saygı duymanın temel
                                              alanda başarılı sonuçlar aldığınızda   yoludur.
           Kişiliğimizin çocukluk çağlarında inşa   elbette ki çevrenizden övgüler   Başka insanların doğrularına saygı
           edildiği düşünüldüğünde, kendimize   alacaksınız. Bu övgülerin hak ettiğiniz   gösterin. Kendi doğrularınızın
           duyduğumuz saygının yüksek ya da   sözler olduğunu unutmayın. Nazik bir   diğer insanlar tarafından kabul
           düşük olmasının temellerini de bu   teşekkür ile övgüleri kabul etmeniz   görmeyebileceğini unutmayın.
           döneme bağlamak yanlış olmayacaktır.   yerinde olacaktır. Yaşadığınız gurur ve
           Nitekim özellikle aşırı koruyucu ya da   hoşnutluk hissi sizin kendinize olan   Eleştiriyi de kabul edin, hak edilmiş
           tam tersine aşırı serbest ebeveynlerin   saygınızı ve özgüveninizi artıracaktır.   övgüyü de…
           davranışları çocuklarının özsaygı   Başarılı olduğunuz bir işi yerine     Çevrenizdeki insanlarla dürüstlük
           ve özgüvenlerini doğrudan etkiler.   getirdiğinizde, övgü almasanız bile
           Çocuğun severek yaptığı olumlu     hissettiğiniz gurur sizi daha güçlü     temelli ilişkiler kurun.
           şeylerin değersiz görülmesi ya da   kılacaktır. Bu güzel hisleri kibir olarak   “Hayır” demeyi öğrenin. Çünkü bu sizi
           ufak hatalara haddinden fazla tepki   algılamamak gerekir. Bu tarz başarılar   çok kritik anlarda ayakta tutacaktır.
           gösterilmesi gibi yanlış tutumlar,   sizin duygusal olarak doygunluğa      Yalnızca kendinize ayırdığınız
           çocuk dimağlarda geri dönüşü zor izler   ulaşmanıza ve kendinize dışarıdan
           bırakabilir. Öyle ki özellikle ergenlik   baktığınızda saygıdeğer bir insan   günleriniz olsun. Hayattan keyif
           dönemi ve sonrasındaki saldırganlık,   görmenize olanak sağlayacaktır.      almaya bakın.
                                                                                                                89
   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95   96